در حین استفاده روزمره از آنگل‌های دندانپزشکی (اعم از آنگل‌های عمومی، اندو، جراحی و ایمپلنت)، مشاهده برخی علائم می‌تواند هشداری باشد مبنی بر این‌که دستگاه نیاز به سرویس و نگهداری دوره‌ای دارد. در ادامه نشانه‌های مهم که توسط دندانپزشک قابل تشخیص هستند فهرست شده است.

نشانه که نشان می‌دهند زمان سرویس آنگل دندانپزشکی شما فرا رسیده است:

• صدای غیرمعمول یا نویز زیاد:

یک آنگل سالم باید عملکردی نسبتاً کم‌صدا و یکنواخت داشته باشد. شنیدن صداهای غیرمعمول (مثلاً سوت کشیدن با فرکانس بالا یا صدای خرخر/سایش) حین کار نشان‌دهندهٔ وجود مشکل در اجزای داخلی (مانند خرابی بلبرینگ‌ها) است. این گونه نویزهای غیرعادی از اولین نشانه‌های خرابی محسوب می‌شوند و حاکی از آن است که آنگل نیاز به سرویس یا تعمیر دارد .

• لرزش بیش از حد یا ارتعاش غیرعادی:

آنگل در وضعیت عادی نباید لرزش محسوسی در دست ایجاد کند. اگر حین کار لرزش شدید یا ارتعاش غیرمعمول احساس شود، نشان‌دهندهٔ اشکال مکانیکی داخلی (مثل خراب‌شدن بلبرینگ‌ها یا عدم بالانس بودن مجموعهٔ چرخ‌دنده/توربین) است. این لرزش غیرعادی می‌تواند در همه انواع آنگل رخ دهد و یک علامت هشدار است که دستگاه باید بازبینی و سرویس شود.

• داغ‌شدن غیرطبیعی بدنه یا سر آنگل:

بالا رفتن حرارت آنگل در حین کار مداوم تا حدی طبیعی است، اما بسیار داغ شدن سریع بدنه یا هد ابزار علامت خرابی است. اگر آنگل بیش از حد معمول گرم شود و لمس آن دشوار گردد، ممکن است ناشی از کمبود روغن‌کاری، فرسودگی بلبرینگ‌ها یا حتی انسداد مسیرهای هوا/خنک‌کننده باشد. داغ‌شدن غیرعادی نه تنها عملکرد دستگاه را مختل می‌کند بلکه می‌تواند برای بیمار (مثلاً در صورت تماس ناخواسته) خطرساز باشد؛ در چنین شرایطی سرویس فوری آنگل توصیه می‌شود.

• کاهش قدرت یا سرعت (افت تورک):

هرگاه احساس شود آنگل مانند گذشته قدرت برش یا سرعت چرخش ندارد، به سختی به سرعت مطلوب می‌رسد یا زیر بار متوقف می‌شود، نشان‌دهندهٔ افت عملکرد دستگاه است. این کاهش قدرت معمولاً به علت فرسودگی قطعات داخلی (مانند ساییدگی بلبرینگ‌ها یا چرخ‌دنده‌ها) یا تجمع آلودگی و ذرات در داخل آنگل رخ می‌دهد. افت تورک و سرعت نه تنها کارایی درمان را پایین می‌آورد بلکه می‌تواند در صورت بی‌توجهی منجر به آسیب‌های جدی‌تر دستگاه شود. این نشانه در همه انواع آنگل مشاهده می‌شود؛ برای مثال، در آنگل‌های ایمپلنت کاهش گشتاور به‌خوبی محسوس است چون دستگاه دیگر توان اعمال نیرو کافی برای دریل کردن استخوان را ندارد.

• لق‌شدن یا سر خوردن فرز/فایل درون آنگل:

مکانیزم گیرندهٔ آنگل (چاک یا گیره) باید فرز یا ابزار را محکم نگه دارد. اگر فرز (یا فایل اندو) حین کار لق بزند، بلغزد یا از جای خود خارج شود و به درستی قفل نشود، نشان‌دهندهٔ خرابی در مکانیزم قفل‌کننده یا فرسودگی اجزای نگهدارنده است. چنین وضعیتی بسیار خطرناک بوده و می‌تواند به آسیب بیمار یا شکستن ابزار منجر شود، بنابراین در صورت مشاهده باید فوراً آنگل سرویس یا تعمیر گردد. این مشکل ممکن است در هر نوع آنگل که ابزار چرخنده را نگه می‌دارد رخ دهد (از آنگل‌های عمومی گرفته تا آنگل‌های اندو و جراحی که فایل یا فرز مخصوص را نگه می‌دارند).

• اختلال در اسپری آب یا هوای خنک‌کننده:

بسیاری از آنگل‌های دندانپزشکی (به ویژه مدل‌های سرعت‌بالا، جراحی و برخی آنگل‌های ایمپلنت) دارای سیستم پاشش آب/هوا برای خنک‌کاری هستند. اگر متوجه شدید آب یا اسپری هوا به خوبی جریان ندارد یا فشار آن ضعیف شده است، این امر علامت وجود گرفتگی، رسوب گرفتن مجاری داخلی یا مشکل در واشرها و اورینگ‌ها است. برای مثال، تجمع رسوبات یا خرابی اورینگ می‌تواند مسیر آب را مسدود کرده یا باعث نشت هوا شود. در چنین شرایطی، علیرغم تلاش برای تمیزکاری معمول، اختلال اسپری نشان می‌دهد که باید آنگل توسط تکنسین مجرب بازبینی و سرویس شود تا انسداد برطرف شده یا قطعات معیوب تعویض گردند. (این علامت مختص آنگل‌های دارای سیستم آب‌رسانی داخلی است و در آنگل‌های بدون آب داخلی – مانند برخی آنگل‌های اندو یا ایمپلنت که خنک‌سازی آن‌ها به صورت خارجی انجام می‌شود – مشاهده نمی‌شود.)

• فرسودگی یا آسیب‌ دیدگی ظاهری:

بررسی چشمی آنگل می‌تواند نشانه‌های خرابی را آشکار کند. ترک خوردن بدنه، خراش‌ها یا تغییر رنگ شدید، وجود زنگ‌زدگی، لق‌شدن اجزاء و اتصالات، یا خرابی واشرها همه از علائم نیاز به سرویس یا تعویض قطعه هستند. حتی یک ترک مویی کوچک روی پوشش آنگل می‌تواند به مرور باعث نفوذ رطوبت و آلودگی به داخل دستگاه شده و به اجزای ظریف داخلی آسیب برساند. بنابراین مشاهده هرگونه فرسودگی یا آسیب ظاهری باید جدی گرفته شود و نسبت به سرویس یا تعمیر آنگل در اسرع وقت اقدام گردد.

نادیده‌گرفتن این نشانه‌ها می‌تواند به خرابی کامل آنگل و وقفه در کار منجر شود. سرویس و نگهداری دوره‌ای نه‌تنها عمر مفید تجهیزات را افزایش می‌دهد، بلکه ایمنی بیمار و کیفیت درمان را نیز تضمین می‌کند. با مشاهده هر یک از علائم فوق، توصیه می‌شود آنگل توسط تکنسین مجرب بازبینی شده و اقدامات لازم (تنظیم، روغن‌کاری یا تعویض قطعات فرسوده) انجام گیرد.
دندال سرویس، پلتفرم آنلاین تعمیر تخصصی تجهیزات دندانپزشکی است که به صورت سراسری، با پیک رایگان و ارزیابی رایگان، دستگاه شما را تعمیر می‌کند.

آیا لازم است آنگل را قبل از بروز علائم برای سرویس ارسال کنیم؟

بله، قطعاً!! آنگل‌ها ابزارهای دقیق، گران‌قیمت و حساس هستند. بسیاری از مشکلات (مثل سایش بلبرینگ یا گرفتگی مجاری داخلی) در مراحل اولیه بدون علامت ظاهری اتفاق می‌افتند. اگر منتظر بروز نشانه‌های جدی بمانیم، ممکن است:
- هزینه تعمیر بسیار بالاتر رود
- اجزای داخلی به‌جای نیاز به تنظیم، مجبور به تعویض شوند
- دستگاه از گارانتی خارج شود یا کارایی دائمی آن کاهش یابد
- در میانه درمان خراب شود و روند درمان بیمار مختل گردد
بنابراین، سرویس پیشگیرانه دوره‌ای از نظر حرفه‌ای کاملاً توصیه می‌شود.

چند وقت یکبار باید آنگل را سرویس کنیم؟

توصیه‌ها بسته به نوع آنگل، حجم کاری مطب، برند سازنده و شرایط نگهداری متفاوت‌اند، اما به‌صورت کلی: