فناوری نورپردازی به طور قابل توجهی از زمان معرفی اولین چراغ های دندانی در دهه‌ی ۱۹۵۰، پیشرفت نموده است. بطوری که در حال حاضر دندانپزشکان از لوپ‌هایی با چراغ های LED استفاده می‌نمایند و این پیکربندی مزایای بسیاری را برای آنان به همراه داشته است. با این حال غالبا میبایست علاوه بر هدلایت‌ها، از نور اضافی نیز استفاده شود. کارشناسان نور دندانپزشکی معتقدند که گسترش سریع گزینه های روشنایی به سردرگمی و گاهی اوقات، منجر به انتخاب های ناآگاهانه و ناسالم شده است.

در یک مکان کلینیکال میزان نوری که بتوان تمامی جزئیات را بدون چشم غیرمسلح مشاهده نمود، کافی می باشد. بطوری که در یک دفتر تجاری میزان قدرت روشنایی لازم کمتر از 1000 لوکس بوده و در یک مطب این میزان بین 10 هزار الی 160 هزار لوکس (مشابه شدت نور خورشید در یک روز تابستانی) متغیر می باشد.

میزان قدرت روشنایی مورد نیاز (لوکس) برای هر اقدامی متفاوت بوده اما اصول اولیه برای یک روشنایی مناسب در دندانپزشکی یونیورسال می باشد:

• روشنایی کافی، برای کاهش خستگی چشم
• ارائه رنگ بهینه، برای اطمینان از تشخیص دقیق
• موقعیت ارگونومیک آسان، برای حمایت از وضعیت قرارگیری مناسب دندانپزشک و در نتیجه کاهش میزان حرکت و خستگی وی

روشنایی گسترده یا نور متمرکز؟

هر نوع نور دندانپزشکی برای یک هدف خاص طراحی شده است -روشنایی گسترده یا نور متمرکز- و هر کدام دارای جنبه‌های مثبت و منفی خود هستند. منابع نور کوچک جهت ارائه یک پرتو باریک است که به راحتی می تواند بر روی هدف متمرکز شوند. با این حال، این نوع نور، کنتراست سخت و سایه های تیره بر روی سطوح مجاور ایجاد می کند. منابع نور بزرگتر در کاهش تابش خیره کننده و سایه های تاریک بهتر عمل می‌کنند اما ممکن است نیاز به تنظیم بیشتر در مناطقی که دسترسی به آن‌ جا دشوار است، داشته باشند.

نور چراغ یونیت دندانپزشکی بالاترین درجه از نور یکنواخت که دهان را با حداقل سایه روشن می‌کند، ارائه می‌دهد. برای مثال، چراغ های دندانپزشکی، با یک طراحی "نورپردازی استادیوم" که نور را از هشت جهت مختلف می‌تاباند، مهندسی شده است. اگر یک یا دو تا از این جهات توسط مانعی مسدود شوند، دیگر جهات این موانع را جبران می‌کنند. نتیجه، روشنایی استثنایی از کل حفره دهان با کاهش میزان خستگی چشم می باشد.

در مقابل، هندپیس نوری یک منطقه بسیار کوچکتر از نور را ایجاد می‌کند و نور به منطقه خاصی که همراه با حرکت دست دکتر تحت درمان قرار می‌گیرد، تابانده می‌شود. از آن‌جا که منبع نور به طور مستقیم در سطح تحت درمان تابانده می‌شود، نورپردازی هندپیس، نور متمرکز در نظر گرفته می‌شود.

همانند handpiece ‌های نوری، هدلایت‌ها نیز نور متمرکز ارائه نموده و یک "روشنایی نقطه‌ای" با میدان دید کوچک و کنتراست بالا ایجاد می‌کند. هدلایت دقیقا همان چیزی که دکتر به آن نگاه می‌کند را روشن می‌نماید، چرا که آن در یک مسیر موازی به خط دید دکتر می‌تابد.

آیا موانع در محیط کار شما ایجاد سایه می نمایند؟

سایه‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که یک جسم مات (پیشانی، دست، انگشتان یا ابزار) بین نور و سطح مشاهده قرار می‌گیرد. هنگامی که هدلایت به تنهایی استفاده می‌شود، ابزار‌های دندانپزشکی می‌توانند سایه های بسیار تاریک ایجاد کنند و در دیدن ناحیه‌ی درمان هم برای دندانپزشک و هم دستیار ایجاد مشکل نماید. در ارزیابی های ارگونومیک، این مشکل به ویژه هنگامی که دندانپزشکان در حال کار بر روی مندیبل هستند، ایجاد می‌شود. این سایه انسدادی معمولاً باعث می‌شود که دندانپزشک کمی سر خود را بچرخاند تا سایه برطرف شود. متاسفانه، این کار نیز منجر به وضعیت نامناسب بدن و خستگی چشم می‌شود و هیچ کاری برای حذف سایه ایجاد شده در سمت دستیار نمی‌توان انجام داد. هدلایت‌ها و نورپردازی هندپیس برای جلوگیری از این مشکل بسیار مناسب هستند.

در نور خورشید، باتوجه به ارائه رنگ کامل، CRI= ۱۰۰ در نظر گرفته می‌شود. از این رو نور دندانپزشکی نیز باید CRI بالایی داشته باشد تا بتواند بهترین نمایش برای مشاهده دقیق وضعیت حفره دهان را فراهم نماید.

آیا شما نسبت روشنایی سالمی دارید؟

یکی دیگر از ملاحظات مهم نور دندانپزشکی، نسبت نور بین "هدف" و "پس زمینه" (به عنوان مثال روشنایی از منطقه‌ی درمان در رابطه با بقیه دهان و صورت). این نسبت هدف به پس زمینه (TB) هم در دقت بینایی و هم در راحتی چشم مؤثر می باشد.

SurgiTel ،مبتکر پیشرو در زمینه‌ی لوپ و هدلایت‌های پزشکی و دندانپزشکی، نسبت 3:1 TB را برای بهترین دید و راحتی چشم پیشنهاد می‌کند. به عبارت دیگر، محل کار باید در حدود سه برابر روشن تر از منطقه‌ی پس زمینه باشد. دستیابی به این هدف با استفاده از هدلایت‌ها به تنهایی غیرممکن است و فقدان نسبت TB مطلوب می تواند به خستگی چشم دندانپزشک منجر شود.

توصیه های نورپردازی

برای روشنایی سالم، این مراحل برای تنظیم هدلایت همراه با نور یونیت توصیه می‌شود:

1. خاموش کردن هدلایت و نور یونیت
2. روشن کردن هدلایت در ابتدا و تنظیم آن به آرامی تا زمانی که به نظر روشن برسد و سپس کاهش شدت آن به تدریج جهت مشخص شدن آناتومی دندان
3. روشن کردن نور یونیت با نور کم و نتظیم موقعیت آن به طور مستقیم در بالای حفره دهان در فاصله‌ی حدود 27 اینچ (70 سانتی متر)
   * روشنایی هدلایت باید بیشتر از نور یونیت باشد.
4. فراهم نمودن منبع نور دیگر از زاویه دیگر جهت از بین بردن سایه و بهبود وضعیت دندانپزشک

تعادل صحیح روشنایی، دید بهتر، راحتی دندانپزشک و هچنین کارایی بیشتر را به همراه دارد. نور هدلایت، حرکت دادن نور یونیت را به حداقل می‌رساند. می‌توان آن را در طول بازو به طور مستقیم در بالای حفره دهان قرار داد و نیاز به تنها یک اینچ (حدود سه سانتی متر) تغییر زاویه جهت کار بر روی سطوح فک بالا و یا پایین دارد.

تهیه شده توسط گروه دندانپزشکان دندال