اگر فکر می کنید که دندان شما شکسته است بهتر است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمائید و تا قبل از آن راه کارهایی که به شما کمک می کند تا درد دندانتان کمتر شود و دندان شما در سالم ترین وضعیت قرار گیرد در اینجا ذکر شده است:
تشخیص داشتن دندان ترک خورده و شکسته
۱- بعد از جویدن غذای سفت و یا بعد از آسیب دیدگی به دنبال درد بگردید. اگر دندان شما آسیب جدی دیده باشد دندان شما بعد از حادثه درد شدیدی خواهد گرفت اگر این درد را تجربه کردید به امتحان کردن دندان درد گرفته بپردازید و ببینید که اگر شکستگی و پریدگی دارد شما دندانتان آسیب جدی دیده است.
- همچنین به یاد داشته باشید که ممکن است هنوز تکه دندان شکسته در دهان شما باشد پس در این صورت تکه شکسته را نگه دارید.
۲- به دردهای منقطع در دندان های خود دقت کنید.
- اگر شکستگی دندان شما جدی نباشد ممکن است فوراً درد را حس نکنید اما احتمالاً بیشتر دردهای کمتر و منقطعی را حس می نمائید. اغلب دندان شما زمان جویدن و یا خوردن غذاهای خیلی سرد و گرم درد می گیرد اگر دردهایی از این نوع دارید بهتر است که بیشتر بررسی نمائید.
۳- در دهان خود به دنبال ترک و یا شکستگی دندان بگردید.
- اگر شما به داشتن دندان شکسته در دهان خود شک دارید یک چکاپ می تواند شک شما را برطرف نماید بهتر است که در چکاپ به دنبال ترک و یا شکستگی در دندان های خود بگردید.
- همچنین ممکن است که دندان شکسته را در دهان خود حس کنید حتی اگر که نمی توانید آن را با چشم ببینید به این طریق که زبان خود را با دقت بر روی دندان خود بکشید و اگر با بخشی زبر مانند و یا تیز برخورد کردید این نشانه شکستگی است.
۴- به دنبال التهاب و یا ورم در اطراف دندان شکسته بگردید. اگر در پیدا کردن دندان شکسته مشکل دارید می توانید به لثه خود نگاهی بیاندازید لثه در اطراف دندان شکسته قرمز رنگ و متورم می شود.
۵- از دندانپزشک خود وقت ملاقات بگیرید چه از داشتن دندان شکسته مطمئن باشید و یا اگر تنها دندان درد دارید و نمی دانید کدام دندان آسیب دیده است در اسرع وقت به دندانپزشکی مراجعه نمائید.
دندان شکسته قابل درمان است به شرطی که در زمان مناسب به دندانپزشکی مراجعه نمائید و از آسیب های جدی جلوگیری نمائید تا قبل از رسیدن به دندانپزشک برای کاهش درد و جلوگیری از آسیب راهکارهایی وجود دارد که در اینجا برای شما شرح داده شده است:
مراقبت از دندان شکسته تا قبل از رسیدن به دندانپزشک
۱- قطعه دندان شکسته شده را نزد خود نگه دارید و آن را در زمان ملاقات با دندانپزشک خود به همراه داشته باشید زیرا گاهی اوقات دندانپزشک شما قادر است که آن را دوباره به دندان شما متصل نماید و آن را در ظرفی محتوی شیر و یا آب دهن نگه دارید تا از فاسد شدن ان جلوگیری نماید.
- شما هیچ وقت شخصاً اقدام به دوباره متصل نمودن قطعه دندان شکسته ننمائید این امر نه تنها بدون داشتن تجهیزات ممکن نمی باشد بلکه موجب احساس درد شدید و آسیب خواهد شد اگر به عصب شما برخورد نماید.
۲- دهانتان را با آب نمک شستشو دهید. دهان شما مملو از باکتری است و هر جراحتی به راحتی به وسیله آنها آلوده می شود برای جلوگیری از این امر دهانتان را با آب نمک در زمان داشتن دندان شکسته شستشو دهید.
- یک نوک قاشق نمک را در یک لیوان آب گرم حل نمائید.
- دهانتان را به مدت ۳۰-۶۰ ثانیه با این محلول خصوصاً در اطراف ناحیه آسیب دیده را شستشو دهید.
- به هیج عنوان محلول را قورت ندهید.
- بعد از هر وعده غذایی این کار را انجام دهید.
۳- برای کاهش و التیام درد دندان خود از داروهای مسکن استفاده نمائید. اگر دندان شما آسیب جدی دیده باشد دندان درد شما شدید خواهد بود تا زمان مراجعه به دندانپزشک از مسکن استفاده نمائید.
- پروفون و ادویل (ایپوپروفن) در کاهش درد بهتر از استامینوفن هستند اما اگر پروفن ندارید از استامینوفن ها مانند تینلول استفاده نمائید.
۴- نواحی شکسته شده را با موم های دندانپزشکی که از داروخانه خریداری نموده اید بپوشانید زیرا این لبه های تیز ممکن است باعث بریدگی لثه و یا زبان شما شود.
- در شرایط خاص که به موم دسترس ندارید از قطعه ای آدامس جویده شده بدون شکر استفاده نمائید.
۵– در زمان غذا خوردن تا قبل از مراجعه به دندانپزشک مراقب باشید زیرا این امکان وجود دارد که نتوانید به سرعت وقت ملاقات با دندانپزشک بگیرید بهتر است که از دستور غذایی زیر پیروی نمائید.
- غذاهای نرم بخورید زیرا دندان شما آسیب پذیر شده است. غذاهای سفت موجب درد و آسیب بیشتر می شوند تا قبل از مراجعه به دندانپزشک سوپ و پودینگ میل نمائید.
-هیچ غذای سرد و گرم نخورید زیرا دندان شکسته نسبت به گرما و سرما حساس است و موجب دندان درد خواهد شد دمای غذا باید همسطح دمای اتاق باشد.
- با طرفی که دندان آسیب دیده نیست غذا بخورید زیرا جویدن موجب درد و آسیب بیشتر می شود و اگر ممکن است با دندان شکسته غذا نجوید.
راه حل های مداوای دندان شکسته
۱- سطح دندان را مرتب و منظم کرد. اگر شکاف و شکستگی کم است می توان عیوب و خرابی های آن را برطرف کرد بدین شکل که پوسیدگی ها و خرابی ها تراشیده شود تا سطحی صاف و بدون خراش شود این راحت ترین روش است که درد کمی دارد و با یکبار مراجعه به دندانپزشک مشکل حل می شود.
۲- اگر شکستگی موجب ایجاد حفره بر دندان شما شده است دندانپزشک شما راه حل پر کردن را برای دندان شما انتخاب خواهد کرد در این روش حفره با مواد پرکردنی مخلوطی از نقره و پلاستیک پر خواهد کرد با این روش موجب می شود که جسم خارجی در حفره گیر نکند و حفره بزرگ تر هم نشود.
- گذاشتن تاج دندان. اگر حفره بزرگ است دندانپزشک ممکن است روش گذاشتن تاج دندان را انتخاب نماید که معمولاً از جنس فلز و سرامیک است و برای استحکام سطح آن به کار می رود.
۳-ایجاد کانال ریشه ای. اگر دندان به شدت آسیب دیده و و به سطح عصب و مخاط رسیده دندانپزشک این روش را برای محافظت از ریشه دندان شما انتخاب خواهد کرد. دندانپزشک داخل دندان را برای از بین بردن باکتری ها به طور کامل تمیز و پاکسازی می نماید تا از استخراج کامل دندان جلوگیری شود.
- اگر کانال ریشه ای انجام شد دندانپزشک تاج دندان را برای محافطت بر روی سطح دندان می گذارد.
۴- کشیدن دندان. اگر دندان به شدت آسیب دیده است شاید لازم باشد که به طور کامل خارج شود این در شرایطی است که آسیب و ترک تا سطح زیر لثه رسیده باشد و قابل دسترسی برای ترمیم نباشد. برای از بین بردن درد و جلوگیری از آسیب بیشتر بهترین راه خارج کردن کلی دندان است.
- اگر دندان شما به طور کامل خارج شد می توان دندان مصنوعی به جای آن گذاشت بهتر است که در این مورد با دندانپزشک خود مشورت نمائید.
جلوگیری از بوجود آمدن شکستگی دندان
۱- از جویدن اجسام سفت خودداری کنید. بسیاری از افراد عادت به جویدن اجسام سفت مانند یخ و خودکار دارند با وجود اینکه دندان بسیار قوی وسفت است این مورد موجب آسیب و خرد شدن دندان می شود و ادامه به جویدن اجسام سفت می تواند موجب آسیب و شکستگی دندان های شما شود برای جلوگیری از این مشکل عادت جویدن اجسام سفت را کنار بگذارید.
۲- از سائیدن دندان های خود جلوگیری نمائید. سائی دن وقتی که دندانهای خود را به طور مداوم بر روی هم فشار می دهید خصوصاً در زمان خواب ایجاد می گردد در طولانی مدت این موجب از بین رفتن مینای دندان می گردد و آنها را مستعد شکستگی می نماید.
از آنجایی که خرد و سائیده شدن دندان عموماً در خواب بوجود می آید به راحتی نمی توان این عادت را ترک نمود محافظان دندانی طراحی شده اند که می توان برا ی محافظت دندان ها در زمان خواب از آنها استفاده کرد برای استفاده از این محافظان با دندانپزشک خود مشورت نمائید.
۳- در زمان ورزش کردن از محافظ دهان استفاده نمائید. دندان ها در زمان ورزش کردن شکسته می شوند اگر شما ورزش های جمعی مانند فوتبال بازی می کنید و یا ورزش هایی که که امکان برخورد جسم سخت به صورت شما وجود دارد مانند بیسبال را انجام می دهید از این محافظان استفاده نمائید تا از هر گونه آسیب به دندان خود جلوگیری نمائید.
- راهنمای استفاده انواع محافظان دهان را از آکادمی دندانپزشکی کودکان مطالعه نمائید.
- اگر شما برای انتخاب نوع محافظ دهان مشکل دارید با دندانپزشک خود مشورت نمائید.
۴-از دندان های خود محافظت نمائید. عدم رعایت بهداشت دهان موجب ضعیف شدن وآسیب پذیر تر کردن دندان های شما می شود بهتر است که شما خودتان مراقب بهداشت دهان خود باشید. شما می توانید از پوسیدگی و شکستن دندان های خود با رعایت بهداشت و چکاب مداوم جلوگیری نمائید.
- راهنمایی چگونگی انجام مسواک صحیح زدن را مطالعه نمائید.
- بعد از مسواک زدن از نخ دندان استفاده نمائید تا تمام ذرات خوراکی از دهان شما خارج شود.
- به طور منظم هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک خود برای پاکسازی و چکاپ مراجعه نمائید.
تهیه وترجمه: واحد نقد و بررسی دندال
