تزریق داروی بی حسی باید بدون درد و تروما انجام شود، اما معمولاً بیماران دندانپزشکی تجربه های دردناک و ناخوشایندی از دریافت بی حسی دارند. ترس از تجربه دوباره این درد، گاه افراد را سال ها از دندانپزشکی گریزان می کند. در ادامه در مورد چند نکته کاربردی برای تزریق آسان و بدون درد اشاره می کنیم:
انتخاب سرسوزن
کیفیت سوزن احتمالاً در درد تزریق اثر دارد. دندانپزشکان در کاربرد سرسوزنهای مختلف به خوبی متوجه میشویم که همه مارکهای سرسوزن مانند هم نیستند. توجه داشته باشید که از سرسوزنی که یکبار برای تزریق استفاده کردهاید، دوباره برای تزریق در بافت استفاده نکنید، چون کند شده است و درد بیشتری ایجاد میکند.
استفاده از بی حسی تاپیکال (سطحی)
بی حسیهای سطحی در بسیاری از مطالعات در کاهش درد بی حسی بی اثر تشخیص داده شدهاند! دلیل آن هم منطقی است، چون بی حسی تاپیکال هرگز نمیتواند به آن عمقی که بی حسی موضعی تزریق میشود برسد. ولی پیشنهاد میشود همیشه از بیحسی موضعی استفاده کنید. حتی اگر این روش کم اثر یا بی اثر باشد در جلب اعتماد بیمار بسیار موثر است. چون به او نشان میدهید برای کاهش درد تزریق به تمام ابزارهای موجود متوسل میشوید. بیحسی سطحی را حتماً در سطح خشک شده با گاز استفاده کنید. اجازه بدهید تا در ۳۰ الی ۶۰ ثانیه اثر کند ولی تجربه برخی دندانپزشکان نشان داده است که برای مشاهده اثر واقعی بی حسی تاپیکال تا پنج دقیقه باید صبر کرد! ژلهای طعم دار نسبت به اسپریهای سطحی برای مراجعین خوشایند تر هستند. چون طعم تلخ اسپریها بسیاری از اوقات از خود تزریق ناخوشایندتر است!
حواس بیمار را حین تزریق پرت کنید.
حرف زدن با بیمار حین تزریق و استفاده از کلمات مثبت میتواند حس درد بیمار را کاهش دهد. تماس آینه با بافتهای دهانی بیمار و اعمال فشار به یک نقطه دیگر میتواند تمرکز را از نقطه تزریق منحرف کند و احساس درد را کاهش دهد. سوزن را از میدان دید بیمار خارج کنید، با خود بیمار یا دستیار در مورد تزریق، بلند یا کوتاه بودن سرسوزن صحبت نکنید!
لیزرها
استفاده از لیزر میتواند نیاز به تزریق را برطرف کند. لیزرهای کم توان البته فقط برای کارهای ساده دندانپزشکی احتمالاً میتوانند استفاده شوند اما لیزر اربیوم میتواند حتی برای تراش روکش دندان وایتال و ترمیم دندان میتواند استفاده شود. در دندانپزشکی اطفال استفاده از این لیزر در پالپوتومی هم مطرح شده است.
سیستمهای اتوماتیک تزریق و WAND
سیستمهای STA یا سیستمهای تزریق کامپیوتری ابزارهای خیلی در دسترس یا ارزانی نیستند. در برخی مطالعات ثابت شده است که در بیمارانی که از تزریق میترسند درد حین تزریق را کاهش میدهند. این سیستمها امکان تزریق در یک سرعت ثابت و آهسته را فراهم میکنند. البته شکل قلم مانند این دستگاه هم در بیماران ترسان از تزریق، شکل تزریق را تداعی نمیکند و اثر روانی در کاهش درد هم دارد.
نیتروس اکساید و داروهای آرامبخش
استفاده از آرامبخشی هوشیارانه، میتواند درد حین تزریق را بطور چشمگیری کاهش دهد. در عین حال استرس و اضطراب بیمار را کاهش میدهد. البته استفاده از از آرامبخشی هوشیارانه ملاحظات خاص و تجهیزات ویژهای نیاز دارد. مصرف خوراکی یا تزریقی داروهای آرامبخشی که دندانپزشک یا پزشک تجویز میکند میتواند درد بی حسی را کاهش دهد.
ویبراتورها و دستگاههای تولیدکننده ایمپالسهای الکترونیکی
این ابزارها جدید هستند و اثربخشی آنها در مطالعات به طور کامل ثابت نشده است؛ اما طراحی آنها براساس تئوری گیت کنترل میباشد. به این صورت که با تحریک بیشتر الیاف بتا که ۳۷ برابر سریع تر از الیاف انتقال دهنده درد هستند و در درجه بعدی سایر الیاف عصبی غیر دردزا در ناحیه باعث مشغول شدن موضع تفسیر درد و غالب شدن تفسیر "ویبره" و تحریک الکتریکی در مغز به جای درد میشوند. این مکانیسم با تحریک نورونهای پروجکشن میسر میشود.
دمای کارپولها
در بسیاری از مطالعات رابطهای بین دمای کارپول و احساس درد بیمار گزارش نشده است. به نظر میرسد که pH محلول تزریق بیشتر از دمای آن در احساس درد حین تزریق نقش دارد؛ اما استفاده از کارپول و سوزن همدما با بدن مطمئناً حتی در صورتی که اثر زیادی نداشته باشد، اثر منفی هم ندارد. نوک فلزی سرسوزن به هر حال در صورتی که سرد باشد حس ناخوشایندی ممکن است که ایجاد کند.
منبع: وب سایت دکتر مرسلی