بطور کلی تمامی تکنولوژی ها در حیطه دندانپزشکی و بخصوص اندودنتیکس به منظور ارائه ابزار و تکنیک های بهتر در حال پیشرفت و تکامل هستند.
بطور مثال در برهه ای از زمان، میکروسکوپ ها و سپس هندپیس ها و در ادامه تجهیزات رادیو گرافی به عنوان یکی از ابزار و تجهیزات پیشرفته در این حیطه محسوب می گردیدند. اما این فناوری ها چگونه دندانپزشکی و به ویژه اندودنتیکس را تغییر و تحول داده اند؟ مشکل های اندودنسی که می توانستند غیر قابل نجات تلقی شوند، اکنون به لطف فناوری های جدید، روش های درمانی و رویکردها، در حال نجات و ترمیم هستند. از لیزر و تصویربرداری سه بعدی گرفته تا جراحی های میکروسکوپی و دینامیک نوگیشن، پیشرفت هایی در ابزارها و تکنیک ها وجود داشته است.
گرایش به حداقل درمان تهاجمی
پیشرفت در درمان با حداقل تهاجم شاید همان چیزی باشد که در سال های اخیر بیشترین شکل را در اندودنتیکس داشته است با کنارگذاشتن فایل های دستی و سایر ابزارها، بسیاری از پزشکان در حال بررسی لیزر و انرژی آکوستیک به عنوان گزینه هایی برای درمان سریعتر و موثرتر و همچنین زمان بهبودی سریعتر هستند و دکتر ریچارد مونس، متخصص اندودنتیکس که در شهر پاسفیک، اورگن مشغول به کار است، بسیاری از زمینه های نوآوری جدید را بررسی کرده است.
به گفته دکتر مونس:"برخی از روندهای بزرگ در اندو امروزه شامل درمان با حداقل تهاجم، بهبود در شستشو، بهبود سیلرهای بیوسرامیک، استفاده از توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی (CBCT) در جراحی اندو و موقعیت یابی روت کانال است. یکی از روش هایی که در درمان های حداقل تهاجمی استفاده می شود، سیستم Sentendo GentleWave است که برای پاک سازی کانال مورد استفاده قرار می گیرد."
روش GentleWave درمان استاندارد کانال ریشه را ارائه می دهد، اما به عنوان یک روند کم تهاجمی گزارش شده است و برای حفظ ساختار دندان و بهبود سریع حائز اهمیت است. GentleWave با استفاده از ویژگی دینامیک مایعات و انرژی آکوستیک، نیاز به ابزار دستی در روش های درمان روت کانال را به حداقل می رساند و از بین رفتن ساختار اضافی دندان، جلوگیری می کند. این روش در بیشتر موارد، فقط نیاز به یکبار مراجعه دارد.
برای پیشرفت دیگر می توان به تمیز کردن و ضدعفونی نمودن کانال با استفاده از فناوری نانو اشاره نمود که به نظر دکتر مونس یکی از جهش ها و دستاوردهای قابل توجه در این حیطه می باشد. وی پیش بینی می کند که به زودی محصولات تجاری و تکنیک های بالینی با استفاده از این ذرات پدیدار می شوند.
پیشرفت در تشخیص و درمان
اپکس لوکیتورها
دستگاههای اپکس لوکیتور، دستگاههای الکتریکی هستند که در شرایط استاندارد مورد استفاده میتوانند محل اپکس را با دقت بسیار بالا و خوب برای دندانپزشک تخمین بزنند و طول کارکرد برای کانالهای ریشه را مشخص کنند. استفاده از این دستگاهها نیاز به اخذ رادیوگرافیهای مکرر را برطرف کرده اما به هیچ وجه دندانپزشک را از گرفتن رادیوگرافی بینیاز نمیکند! همچنین اپکس لوکیتور و رادیوگرافی مکمل هم هستند و با توجه به خطاهای هردو ابزار در تعیین طول، بهتر است این دو مکمل باهم (برای تعیین طول) استفاده شوند.
رادیوگرافی دیجیتال (PSP&RVG)
سنسورهای دیجیتال امروزه در دندانپزشکی رایج شدهاند و توانستهاند که هم سرعت اخذ رادیوگرافی و هم میزان اشعه دریافتی بیمار و اشعه پراکنده را به شدت کاهش دهند. این رادیوگرافیها از کیفیت بسیار بالایی برخوردارند. سنسورها انواع مختلفی دارند. RVG در دو نوع CCD و CMOS دارای سیم و PSP بدون سیم میباشد. هر کدام از این سیستمها مزایا و معایب خودشان را دارند.
سی تی اسکن دندانپزشکی
بسیاری از پزشکان، از جمله دکتر مونس و دکتر ربکا لوسیه پریلز، بر این نظر هستند که CBCT تحویل عظیمی در اندودنتیکس ایجاد کرده است. در حقیقت، بسیاری از پیشرفت ها در درمان و فن آوری ها در این شاخه (به ویژه برای دینامیک نوگیشن و جراحی اندودنسی)، مدیون توانایی های CBCT بوده است.
دکتر Lucier-Pryles، متخصص اندودنتیشن در ورمونت و بنیانگذار Pulp Nonfiction Endodontics می گوید: "جراحی با استفاده از CBCT و درمان کانال ریشه در اولویت مراقبت های ریشه قرار دارند و روش های درمانی غیر جراحی برای بیمارانی كه از فکر به جراحی امتناع می كنند، بسیار کاربردی است. حتی اگر تنها گزینه جراحی باشد، باعث آسان تر شدن روند کار می شوند." قدرت افتراقی بالای این روش به دندانپزشک اطلاعات نامحدودی در رابطه با موقعیت و کیس پیش از شروع درمان میدهد. این نوع سی تی اسکن در تشخیص ضایعات، تشخیص برخی از شکستگیهای ریشه و در طرح درمان جراحیهای ریشه کاربرد دارد و هر روز اندیکاسیون های جدیدی برای این تکنیک معرفی میشود.
دستگاه روتاری
امروزه بهترین روش برای درمان ریشه یا اندو استفاده از دستگاه روتاری است. دستگاهی که با استفاده از فایل های مخصوص درون پالپ دندان می تواند درمان را انجام دهد. دستگاه روتاری به این شکل است که به دلیل جنس و حالتی که دارند پس از قرارگیری در کانال ریشه به همان شکل کانال ریشه در می آیند و می توانند در زمان کمتری و دقت و شرایط بهتری درمان را انجام دهند موتور روتاری، نسبت به سرآنگلهای متصل به روتاری، صدای کمتر و امنیت خاطر بیشتری فراهم میکند چون امکان کنترل سرعت و تورگ را هم برای شما فراهم میکند. فایلهای روتاری تنوع زیادی دارند و حتی نوع چرخش آنها هم با هم ممکن است تفاوتهایی داشته باشد.
لیزرها
برای لیزرها، در درمان اندودنتیکس کاربردهای متنوعی مطرح شده است. شایعترین کاربرد مطرح شده، استفاده از لیزرهای کم توان مانند دیود در جهت تلاش برای ایجاد محیط عاری از میکروب (ضدعفونی کردن) داخل روت کانال می باشد. لیزرتراپی کم توان برای کاهش درد پریآپیکال و استفاده از لیزرهای پرتوان در جراحیهای پری آپیکال نمونههای دیگر از کاربردهای متنوع مطرح شده برای لیزر در اندو میباشد.
لوپ و میکروسکوپهای دندانپزشکی
میکروسکوپ دندانپزشکی یکی از ابزارهای درمانی بسیار کارآمد در درمان تخصصی ریشه است. موفقیت درمان با میکروسکوپ بهطور عمومی بیشتر از درمان بدون میکروسکوپ است و واضح است که هر تکنولوژی که کیفیت دید و دانش ما را در مورد دندان بالا میبرد به ارائه درمان بهتر و موفقتر به خصوص در درمانهای اندودنتیک، کمک خواهد کرد. لوپها از قیمت کمتری برخودارند، قابل حمل هستند و عادت به استفاده از آنها سادهتر تحقق مییابد.