شستشوی صحیح روت کانال و حذف کامل میکروارگانیسم های موجود در آن، یک فرآیند پیچیده و حیاتی می باشد زیرا حذف عفونت پیش از پرکردن کانال، شانس موفقیت درمان را بالا می برد و از بروز پوسیدگی ثانویه جلوگیری می نماید. تاکنون برای انجام این فرآیند روش های مختلف ایریگیشن، ابزار و مواد متنوعی معرفی شده اند. اما در سال های اخیر عدم کارایی مطلوب روش های دستی و محلولهای شستشودهنده روت کانال (هیپوکلریت، کلروهگزیدین و یا EDTA) مطرح و استفاده از دستگاه اولتراسونیک اندو ایریگیشن به عنوان راهکاری موثر و جایگزین توصیه شده است که در ادامه به بررسی این تکنولوژی جدید می پردازیم.
چرا دستگاه اولتراسونیک اندو ایریگیشن معرفی شد؟
فرآیند پاکسازی با استفاده از حجم زیاد محلول شستشودهنده و تبادل مکرر آن، امکان پذیر و موفقیت آمیز است اما حذف کامل بقایای بافت های آلی و غیرآلی از یک سوم آپیکال، چالش اصلی در این فرآیند می باشد. به همین دلیل استفاده از امواج اولتراسونیک برای فعال کردن مواد شستشودهنده روت کانال به عنوان روشی مکمل و کارآمد برای پاکسازی روت کانال مطرح گردید.
نتیجه مقایسه استفاده از دستگاه اولتراسونیک ایریگیشن و روش شستشوی دستی روت کانال
بر اساس مطالعات و آزمایشات انجام شده، میزان دبری باقی مانده در کانال های ریشه پاکسازی شده توسط PUI (حذف 95 درصد دبری) بطور قابل توجهی کمتر از کانال های ریشه پاکسازی شده به روش دستی (حذف 67 درصد دبری) می باشد. همچنین میزان سطح پاکسازی شده توسط این دو روش در سطح 2 الی 3 میلی متری بدین شرح می باشد: پاکسازی بیش از 80 درصد سطح توسط PUI و پاکسازی کمتر از 50 درصد سطح توسط روش دستی.
اولتراسونیک ایریگیشن چگونه به فرآیند شستشو و پاکسازی روت کانال کمک می کند؟
دستگاه فعال کننده اندو اولتراسونیک یا همان اولتراسونیک ایریگیشن با ایجاد دو جریان به پاکسازی روت کانال کمک می کند:
1- ایجاد جریان آکوستیک: ایجاد جریان محلول در یک جهت، حرکت سریعتر مواد و نفوذ هر چه بهتر آن به داخل روت کانال
2- اثر کاویتاسیون: ایجاد میلیون ها حباب درون محلول و حرکت آن در جهات مختلف و افزایش عملکرد تمیزکنندگی محلول
مزیت استفاده از اولتراسونیک ایریگیشن در طی درمان ریشه و شستشوی روت کانال چیست؟
- دسترسی آسان به سوراخ های ورودی سیستم روت کانال
- پاکسازی موثر روت کانال و افزایش روند هیلینگ آن
- افزایش سطح تماس بین محلول شستشودهنده و بافت پالپ
- سیل مطلوب در هنگام پرکردن روت کانال
- کاهش نیاز به جراحی های ریشه
- کمک به عدم انسداد مواد داخل کانال
- روشی مقرون بصرفه، ساده و سریع
دستگاه اندو ایریگیشن اولتراسونیک به چه روش هایی استفاده می شود؟
1. استفاده از دستگاه اولتراسونیک ایریگیشن همزمان با استفاده از فایل ها
به دلیل افزایش احتمال بروز مشکلاتی در مراحل انجام کار و شکل دهی کانال و همچنین ایجاد بدفرمی هایی در ناحیه اپیکال و پرفوراسیون، این روش عملا در درمان استفاده نمی شود.
2. استفاده از دستگاه اولتراسونیک ایریگیشن به صورت جداگانه که به این روش، PUI (مخفف کلمه Passive Ultrasonic Irrigation) گفته می شود.
در این روش انرژی و جریان اولتراسونیک از طریق یک تیپ صاف ثابت به محلول انتقال داده می شود که این جریان موجب فعال شدن موثر محلول و عملکرد آن از طریق جریان آکوستیک و اثر کاویتاسیون می گردد.
در نتیجه استفاده از PUI توصیه می شود، زیرا:
- امکان حرکت راحت تیپ اولتراسونیک در روت کانال
- عدم آسیب و ایجاد بدفرمی در روت کانال
- از بین بردن موثر بیوفیلم های باکتریایی با استفاده از جریان آکوستیک و ایجاد باکتری ها پلانکتونیک حساس به محلول های شستشودهنده از جمله هیپوکلرید سدیم
- تضعیف موقت غشای سلولی باکتری ها در پی اثر کاویتاسیون و در نتیجه افزایش نفوذپذیری آنها نسبت به محلول شستشودهنده
نکته: البته طی مطالعات انجام شده استفاده از روش دستی و اولتراسونیک به همراه یکدیگر نیز توصیه گردیده، بطوری که برای مراحل ابتدایی، استفاده از روش شستشوی دستی و شستشوی کانال با استفاده از دستگاه اولتراسونیک را برای مراحل پایانی و بعد از مرحله Shaping، پیشنهاد شده است.