دست ها، مهم ترین ابزار حرفه دندانپزشکی هستند! آنها بسیار ارزشمندند و در صورتی که کوچکترین مشکلی برایشان پیش آید، ادامه راه دندانپزشک را با مشکلات جدی روبرو می کنند. اما درد دست ها، در این حرفه به وفور دیده می شود. این درد دلایل متعددی ممکن است داشته باشد؛ از جمله تاندونیت، آرتریت، کیست ها، سندروم تونل کارپال و ... . ارزیابی و تشخیص علت درد اولین و مهم ترین قدم است. اگرچه علت می تواند ژنتیکی نیز باشد، اما ماهیت فرآیندهای بالینی به عنوان یک فاکتور تشدید کننده عمل می کند.

هدف از این مطلب، ارائه راهکارهایی مختصر در جهت پیشگیری از درد احتمالی دست ها و کاهش این ناراحتی های آزار دهنده می باشد...

* دستکش های مناسب

بعضی از مشکلات اسکلتی-عضلانی اندامی مانند دست، می تواند مربوط به دستکش ها باشد. علائمی مثل بی حس شدن دست ها، سوزن سوزن شدن، درد مچ و انگشتان ممکن است با دستکش های نامناسب ارتباط داشته باشد. دستکش هایی که بیش از حد تنگ هستند در هنگام استفاده به کف دست و مچ فشار وارد کرده و حرکات دست را محدود می سازند که در نهایت، فشارهای عضلانی ایجاد می کند. اندازه دستکش باید به حدی باشد که به راحتی و کمترین فشاری بتوانید دست را باز و بسته کنید و همچنین از پوشیدن دستکش های بیش از حد گشاد بپرهیزید. دستکش های بزرگ علاوه بر مشکلاتی که در هنگام کار با ابزار و تجهیزات برای شما به وجود می آورند، ریسک ورود مواد آلوده و عفونت ها را افزایش می دهند.

* در دست گرفتن اینسترومنت ها!

طریقه صحیح در دست گرفتن ابزار کار بسیار اهمیت دارد. تعداد بیشماری از این دردها، ناشی از عدم توجه به همین موضوع است. سعی کنید به حرکات انگشتان و دست های خود هنگام برداشتن اینسترومنت ها دقت کنید. لبه های انگشت اشاره و انگشت شست باید در یک سطح قرار داشته باشند و شکلی شبیه C را تشکیل دهند. انگشت وسطی باید به آرامی و بدون فشار روی قسمت شنک اینسترومنت واقع شود، انگشت حلقه باید به عنوان یک نقطه اتکا برای انگشت میانی عمل کند و انگشت کوچک با عهده دار شدن نقش خنثی، نه خم شود و نه منعطف. مچ دست نیز بهتر است خنثی عمل کند. دست، مچ و ساعد باید به صورت هماهنگ و در راستای هم مانند چرخاندن دستگیره در حرکت نمایند و پس از انجام حرکت هایی که به فشار بیشتری نیاز دارد، حتماً به دست های خود استراحت داده و سپس کار را ادامه دهید.

* ابزار تیز

تیز کردن ابزار، نکته مهم بعدی است. اطمینان حاصل کنید که این کار را صحیح انجام می دهید (خودتان یا دستیارتان). کار با ابزار کند، فشار غیر ضروری زیادی را به دست ها وارد می کند و کنترل کار را سخت می سازد. تشخیص میزان نیاز به دفعات تیز کردن اینسترومنت ها به عواملی همچون تعداد کیت ها، تعداد بیمارانی که هرروز ویزیت می شوند، دشواری و آسانی کار هر بیمار و ... بستگی خواهد داشت. زمانی که احساس می کنید برای حرکات موفقیت آمیز نیاز به فشار بیشتری است، ابزار کند شده و زمان تیز کردن آن رسیده.

* ورزش ها و کشش ها

روزانه زمانی را به ورزش کردن دست هایتان به طور ویژه اختصاص دهید. اگر بتوانید این کار را در فاصله میان دو بیمار به طور مداوم به یاد داشته باشید نتیجه خوبی دریافت خواهید کرد. برای جلوگیری از آسیب های احتمالی، حتماً با یک متخصص طب فیزیکی یا ارتوپد مشورت نمائید تا بهترین حرکات را به شما آموزش دهد. فراموش نکنید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است و فراموش نکنید که دست ها، ارزشمندترین دارایی شما هستند! مراقب آنها باشید....

تهیه شده در واحد آموزش دندال