پایداری ایمپلنت از فاکتورهای مهم در موفقیت کاشت ایمپلنت می باشد.

Osstell ISQ

یکی از دستگاه های مفید برای مانیتور کردن روند استئواینتگریشن و ارزیابی میزان پایداری استخوان به صورت دقیق و عینی

می باشد.

Osstell روشی نوین، سریع، آسان و از همه مهمتر غیرتهاجمی و بدون ایجاد اختلال در روند ترمیم برای تشخیص میزان پایداری ایمپلنت و ارزیابی روند استئواینتگریشن (ادغام ایمپلنت با استخوان) می باشد. این روش غیرمستقیم از طریق سنجش فرکانس رزونانس SmartPeg متصل شده به ایمپلنت که نشان دهنده میزان حرکت های میکرو ایمپلنت است، میزان استئواینتگریشن را مورد سنجش قرار می دهد و نسبت به روش های مستقیم و تهاجمی دیگر از جمله روش ضربه زدن به ایمپلنت (Knocking) برتری دارد زیرا این روش ها باعث ایجاد اختلال در روند استئواینتگریشن می شوند.

یکی از مسائل مهم در این روش عدم آسیب به ایمپلنت و اختلال در استئواینتگریشن ضمن اتصال ثابت و مطلوب SmartPeg به ایمپلنت می باشد. از این رو به منظور عدم آسیب دیدن ایمپلنت و کانکشن آن و افزایش دقت اندازه گیری توصیه می شود از SmartPeg تنها یک دفعه استفاده شود.
   

زیرا از آنجایی که SmartPeg از آلومینیوم نرم و یک مگنت پوشیده شده از زینک که در بالای آن قرار دارد، ساخته شده است، رزوه هایش طول عمر محدودی دارند و در صورت خارج نمودن آن از بسته استریل به سرعت فرسوده می شود و باعث تغییر در اتصال آن با ایمپلنت و در نتیجه تغییر ISQ و ایجاد خطا می گردد.

* SmartPeg تا ۵ سال پس از تولید قابل استفاده می باشد. البته در طی این مدت ممکن است نقطه های رنگی روی آن ظاهر گردد که نشان دهنده مناطق اکسید شده است و بر عملکرد و یا استریل بودن آن تاثیری نمی گذارد.

ISQ مخفف Implant Stability Quotient به معنی بهره پایداری ایمپلنت است که بیانگر میزان استحکام تماس ایمپلنت و استخوان و همچنین سفتی (Stiffness) استخوان اطراف ایمپلنت می باشد و به عنوان معیاری برای فهم میزان پایداری ایمپلنت استفاده می گردد. ISQ دارای محدوده ۰ - ۱۰۰ می باشد که اکثر سیستم های ایمپلنتی در محدوده ۵۵ الی ۸۰ قرار دارند و استخوان مندیبل (فک بالا) ISQ بیشتری از خود نشان می دهد.

همانطور که گفته شد پایه اساسی دستگاه Osstell آنالیز فرکانس رزونانس (Resonance Frequency Analysis) می باشد بدین معنی که دستگاه Osstell از طریق پالس های مغناطیسی SmartPeg را می لرزاند و سپس فرکانس رزونانس مرتعش شده از SmartPeg را مورد سنجش قرار می دهد.

ISQ و RFA با یکدیگر رابطه خطی دارند و برای سهولت و درک بهتر میزان استئواینتگریشن، از ISQ استفاده می شود و بطور کلی اگر ISQ را یک در نظر بگیرید، میزان RFA هزار هرتز است.
   

فرکانس رزونانس تحت تاثیر ابعاد و متریال استفاده شده در ساخت SmartPeg و میزان ثبات تماس SmartPeg و ایمپلنت و همچنین طراحی مکانیکی ایمپلنت می باشد که بعد از تنظیم ابعاد و متریال SmartPeg در دستگاه، فرکانس رزونانس تنها به ثبات تماس ایمپلنت و SmartPeg بستگی دارد.
    

اگر ISQ از بالای سطح استخوان و یا در سطح استخوان مورد سنجش قرار گیرد، ISQ بدست آمده کمتر از میزان واقعی است زیرا قسمتی از ایمپلنت که بالای استخوان قرار دارد به عنوان بخشی از SmartPeg عمل کرده و میزان RFA یا همان فرکانس رزونانس کاهش می یابد. 

میزان ISQ و حرکت های میکرو با یکدیگر رابطه غیرخطی دارند و در محدوده ۶۰ الی ۷۰ ISQ، میزان حرکت های میکرو به میزان ۵۰ درصد کاهش می یابد.

حرکت های میکرو (Micro Mobility - μm/N) به فاکتورهای متعددی بستگی دارد، از جمله:

• میزان تراکم استخوان
• میزان استئواینتگریشن
• محل موردنظر
• طراحی ایمپلنت

از این معادله رابطه خطی نیرو و جنبش های میکرو برداشت می شود اما باید توجه داشت که اعمال نیرو یکسان در استخوان های متفاوت، جنبش های میکرو متفاوتی ایجاد می کند و میزان بالای جنبش های میکرو می تواند باعث اختلال در استئواینتگریشن می شود. البته در مواردی که میزان ISQ بالا باشد، در برابر این جنبش های میکرو مقاوم هستند.

در روش Osstell، تاثیر جرم ایمپلنت بسیار ناچیز می باشد و میزان انرژی ایی که به آن وارد می شود، بسیار جزئی و غیرتهاجمی است. از طرفی از آنجا که بدون در نظر گرفتن سیستم و برند ایمپلنت ISQ مورد ارزیابی قرار می گیرد، روشی عینی و قابل استناد برای مانیتور کردن روند استئواینتگریشن می باشد و بدلیل غیرتهاجمی بودن آن تکرار آزمایش برای دفعات متعددی امکان پذیر است.

علاوه بر اهمیت ارتباط مناسب و ثابت میان ایمپلنت و SmartPeg، یکسان بودن رزوه های این دو نیز اهمیت زیادی دارد و از آنجایی که ایمپلنت های مختلف دارای جئومتری های متفاوتی هستند، SmartPegهایی با طول، رزوه، قطر و سطح کانکشن (صاف، کونیکال و ...) متنوع تولید کرده اند.

* البته می توان در مواردی که کانکشن پروتزی آنها یکسان است از SmartPegهای یکسان استفاده نمود.
    

دانلود جدول مربوط به مشخصات SmartPegهای تولید شده و موجود   

از ISQ نمی توان برای مقایسه مطلق دو یا چندین سیستم ایمپلنتی استفاده نمود زیرا شرایط برای هر کدام کاملاً یکسان نیست و ممکن است در یک مورد اتصال میان ایمپلنت و SmartPeg متفاوت باشد. اما می توان از این معیار برای مقایسه نسبی (میزان تغییرات استئواینتگریشن در طول زمان) مدل های in-vivo استفاده نمود.

تغییرات ISQ در دو حالت باید جدی گرفته شود:

۱. مثلاً در ISQ بالا است، اگر کاهش آن در طول زمان به صورت جزئی باشد، نرمال است ولی اگر کاهش آن چشمگیر باشد زنگ خطری برای احتمال فیل شدن ایمپلنت می باشد.

۲. ISQ پائین، بعد از روند ترمیم و گذر زمان باید افزایش یابد، اگر این چنین نشد احتمال فیل ایمپلنت بیشتر می شود.

اما نمی توان با توجه به میزان ISQ اینگونه استنتاج کرد که ایمپلنت و استخوان دارای BIC بالایی هستند و بلعکس!

یافته های بالا نشان دهنده ارتباط ضعیف این دو هستند زیرا امکان مشاهده BIC بالا و ISQ پائین در بافت نرم و BIC کم و ISQ بالا در بافت متراکم وجود دارد.

* BIC مخفف Bone to Implant Contact به معنی درصدی از سطح ایمپلنت می باشد که در سطح میکروسکپی با استخوان در تماس است.

غالباً از تورک برای بیان میزان پایداری ایمپلنت استفاده می شود که امری اشتباه است. تورک، سنجشی برای میزان نیروی لازم برای غلبه بر نیروی اصطکاک چرخشی بین ایمپلنت و استخوان اطراف آن و برش استخوان است که برای ایمپلنت های دندانی (فیکسچر) اکثراً ۱۰ نیوتن در سانتی متر در نظر گرفته می شود. بدین معنی که اگر اهرمی با طول ۱۰ سانتی متر به ایمپلنت متصل شود باید به آن نیرویی به میزان ۱ نیوتن اعمال نمود و آن را به سمت پائین حرکت داد.

میزان تورک به فاکتور متعددی بستگی دارد، از جمله:

• طراحی ایمپلنت
• خصوصیات سطح ایمپلنت
• توانایی برندگی لبه رزوه های ایمپلنت
• روان بودن محل آماده شده برای کاشت ایمپلنت

برای مثال زمانی که حفره آماده شده به صورت سیلندریکال و ایمپلنت به صورت تیپرد باشد، با پائین رفتن ایمپلنت میزان تورک لازم افزایش می یابد زیرا اصطکاک میان ایمپلنت – استخوان و همچنین سطح تماس ایمپلنت – استخوان افزایش می یابد اما مهمترین فاکتور در میزان تورک لازم قطر ایمپلنت است بطوری که برای کاشت ایمپلنت های واید، تورک بیشتری لازم می باشد زیرا علاوه بر افزایش سطح ایمپلنت، فاصله مرکز ایمپلنت تا سطح تماس نیز افزایش یافته است.

در مطالعات زیادی رابطه ISQ و حرکت های میکرو بخوبی تائید شده است اما رابطه ISQ و حرکت های میکرو و میزان تورک لازم نیازمند آزمایشات بیشتری است و از آنجا که بررسی تورک تهاجمی است و باعث اختلال در روند استئواینتگریشن می شود، بررسی آن در نمونه های in-vivo کاری دشوار می باشد.

منابع:

سایت Osstell

مقالات مرتبط