پریودنتیت، یا بیماری لثه، یک مشکل جهانی است که بین 20 تا 50 درصد جمعیت دنیا، از جمله 64 میلیون نفر در ایالات متحده را تحت تأثیر قرار داده است. تحقیقات جدید دانشکده دندانپزشکی دانشگاه پنسیلوانیا نشان داده است که بررسی پروتئینهای کلیدی در بزاق میتواند روشی آسان و مؤثر برای ردیابی پیشرفت این بیماری باشد. این پیشرفت راه را برای دندانپزشکی شخصیسازی شده و کیتهای آزمایشی خانگی هموار میکند که میتواند انقلابی در مراقبتهای بهداشت دهان و دندان ایجاد کند.
این مطالعه بیش از 400 شرکتکننده شامل 302 بیمار مبتلا به پریودنتیت در درجات مختلف و 113 فرد سالم را برای مدت یک سال و نیم تحت نظر قرار داد. نمونههای بزاق و خون بهطور منظم همراه با معاینات دقیق دندانپزشکی هر دو ماه یک بار گرفته شد. نمونههای بزاق برای 10 پروتئین مرتبط با التهاب و نمونههای خون برای 5 پروتئین بررسی شدند. این طراحی جامع، محدودیتهای مطالعات قبلی مانند تعداد کم شرکتکنندگان و آزمایشهای تکبازهای را برطرف کرد.
نتایج نشان داد که بیماران با پیشرفت شدیدتر بیماری، سطح بالاتری از برخی پروتئینهای التهابی مانند IL-6، VEGF و MMP-8 در بزاق خود داشتند. این سطوح پس از درمان استاندارد غیرجراحی پریودنتیت کاهش یافت که نشاندهنده اثربخشی درمان بود. نمونههای خون تغییرات کمتری را در ارتباط با پیشرفت بیماری نشان دادند، اما برخی پروتئینها مانند MMP-8 و CRP پس از درمان کاهش یافتند.
این یافتهها پتانسیل ایجاد ابزارهای تشخیصی مبتنی بر بزاق را نشان میدهند که به دندانپزشکان و حتی خود بیماران امکان میدهد تا پیشرفت بیماری و موفقیت درمان را پایش کنند. محققان همچنین در حال بررسی گونههای باکتریایی و متابولیتها در همان نمونهها هستند تا تواناییهای تشخیصی را بیشتر کنند. این روش میتواند مراقبتهای پیشگیرانه و مدیریت بیماری را دقیقتر و در دسترس کند.
نویسندگان مطالعه از هوش مصنوعی برای تحلیل دادههای بالینی و آزمایشگاهی استفاده میکنند تا روشهای تشخیصی را بیشتر بهبود بخشند. با ترکیب هوش مصنوعی در نوآوریهای بهداشت دهان و دندان، تیم تحقیقاتی آیندهای را متصور است که مراقبتهای دهان و دندان برای میلیونها نفر مؤثرتر و در دسترس خواهد شد.