معیار انتخاب دستگاه اولتراسونیک مناسب

دستگاه شستشوی التراسونیک

اولین دستگاه تمیز کننده اولتراسونیک توسط شرکت Bendix Corporation تولید شد و در سال 1952 برای فروش به بازار عرضه شد. تمیز کردن، ضدعفونی و استریل لوازم دندانپزشکی یکی از مهم‌ترین کارهایی است که باید در کلینیک‌ها و مطب‌های دندانپزشکی انجام شود. دستگاه التراسونيک دندانپزشکی معروف به حمام اولتراسونيک بهترين و كارآمدترين دستگاهی است كه از طريق ايجاد امواج اولتراسوند در محيط آب در اثر پديده فيزيكی كاويتاسيون برای شستشو و جرم‌ زدايی مورد استفاده قرار می‌گيرد. دقت، امنیت و سرعت این روش بیشتر و هزینه آن کمتر است. 

حمام اولتراسونیک در کلینیک ها و مطب های دندانپزشکی برای از بین بردن بقایای آلی مانند خون و بزاق، از ابزار و دستگاه های قبل از استریل کردن مورد استفاده قرار میگیرد. دستگاه تمیزکننده آلتراسونیک برای زدودن بقایای غیر آلی، مانند سیمان و گچ دندان استفاده شده در آماده سازی قالب دندان بسیار موثر است. 

اجزای اصلی دستگاه شستشوی التراسونیک

• بدنه: بدنه‌ی شستشوی التراسونیک از جنس آلومینیوم یا استیل ضد زنگ ساخته می‌شود تا دوام و عمر بیشتری داشته باشند.
• مخزن: مخزن التراسونیک، مایعات و مواردی را که باید تمیز شوند، نگه می‌دارد. مخزن های شستشوی التراسونیک در اندازه‌های مختلفی وجود دارد و هر کدام حجم معینی از ماده حلال را در خود جای می‌دهند. البته بعضی از انواع تمیز‌کننده‌ها التراسونیک مخزن ندارند و نیاز به ظرفی مجزا دارند که به عنوان مخزن در آنها استفاده شود.
• ژنراتور التراسونیک: ژنراتور این دستگاه  انرژی الکتریکی را از منبع انرژی مانند پریز برق به انرژی الکتریکی مناسب برای انرژی دادن به مبدل التراسونیک تبدیل می‌کند.
• مبدل‌های پیزوسرامیک (Piezoceramic transducer): مبدل‌ها سیگنال الکتریکی التراسونیک را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. از آنجایی که مبدل‌ها به وسیله برق کار می‌کنند، معمولا در بخش پایینی یا کناری مخزن ولی رو به داخل قرار می‌گیرد تا لرزش‌ها را درون مخزن منتقل کند. در واقع با روشن شدن دستگاه، امواج فراصوت به داخل مایع تزریق می‌شود و محلول داخل مخزن را به لرزش درمی‌آورد.
• تایمر و کنترل‌کننده دما: برای تنظیم زمان و دمای عملکرد دستگاه کاربرد دارد. این ویژگی در همه انواع تمیز‌کننده‌های التراسونیک وجود ندارد.
• زهکش: زهکش در حقیقت برای تخلیه محلول تمیز‌کننده از داخل دستگاه به کار می‌رود. البته همه‌ دستگاه‌های شستشوی التراسونیک این بخش را ندارند.
• سبد: در بخش داخلی شستشوی التراسونیک سبدی قرار دارد تا در هنگام شستشو مانع از صدمه رساندن به دستگاه شود.

عوامل موثر در انتخاب

عوامل مختلفی بر انتخاب دستگاه شستشوی اولتراسونیک شما تأثیر می گذارند که هر یک از آنها تعیین می کند کدام یک برای مطب شما مناسب است.

اندازه

یکی از مهم‌ترین مشخصات یک دستگاه التراسونیک اندازه یا ظرفیت مخزن آن است. نوع و میزان تجهیزاتی که باید مرتباً تمیز کنید، یک عامل تعیین کننده اصلی خواهد بود. دستگاه های اولتراسونیک در اندازه های مختلف در دسترس هستند. انتخاب دستگاهی با مخزن بزرگتر از ظرفیت مورد نیاز به معنای اتلاف هزینه است و در مقابل کوچکی بیش از حد مخزن به معنای عدم امکان استفاده از دستگاه یا کاهش بهره وری خواهد بود. از مدل های رومیزی که می توان در هر ایستگاه نگهداری کرد تا سبک های بزرگتر که ممکن است به بهترین وجه در یک اتاق تمیزکاری مرکزی نگهداری شود. 

سبد 

ممبران در پایین دستگاه با سرعت بالا برای ایجاد اثر كاویتاسیون ارتعاش می كند. این ممبران در اثر تماس با آن می تواند به سرعت آسیب ببیند. سبدها تجهیزات را بالا نگه می دارند تا بتوانند بدون آسیب رساندن به آن ممبران تمیز شوند. استایل سبد طراحی شده تعیین می کند که آیا دستگاه برای نیازهای شما مناسب است یا خیر. 

تنظیمات فرکانس اولتراسونیک 

 فرکانس ارتعاش به دستگاه اجازه می دهد عملکرد خود را انجام دهد. تنظیمات پایین تر، بین 35 تا 45 کیلوهرتز، حباب های بزرگتری ایجاد می کند که برای از بین بردن خمیر صیقل دهنده یا ساینده مناسب است. تنظیمات فرکانس بالاتر برای تمیز کردن تجهیزات ظریف تر مانند کووت اسپکتروفتومتر و لوله های موئین مناسب است.

کنترل دما 

 یکی از عوامل مهم درتعیین اثر بخشی، دمای محلول تمیز کننده است. دمای مناسب برای محلول شما بسته به آنچه می خواهید تمیز کنید تغییر می کند. محلول های با دمای بالا برای از بین بردن بسیاری از آلاینده ها مناسب هستند ولی در هنگام تمیز کردن موادی مانند خون از روی تجهیزات ، باعث کاهش اثر آن ها می شوند. اغلب برای حمام التراسونیک دمای بین 50 تا 70 درجه سانتیگراد مناسب است و موجب بهبود فرآیند نظافت می‌شود و دمای بالای 80 درجه سانتیگراد می‌تواند شستشوی التراسونیک را مختل کند. بنابراین برخورداری از سیستم کنترل دمای دقیق برای این دستگاه بسیار مهم است و باعث افزایش طول عمر دستگاه شما می شود.

توان التراسونیک

پیچیدگی‌های زیادی در مورد توان دستگاه شوینده اولتراسونیک و اندازه‌گیری آن وجود دارد. ژنراتور داخل سیستم، توان یک سیستم شستشوی التراسونیک را تأمین می‌کند. برخی تولیدکنندگان خروجی RMS را در مشخصات فنی خود بیان کرده و برخی دیگر از حداکثر توان خروجی، توان متوسط یا توان کل استفاده کرده اند. در این صورت توان دریافت شده توسط ترنسدیوسرها حائز اهمیت است که صرف ایجاد امواج التراسونیک و همچنین پدیده کاویتاسیون می‌شود. تصور اینکه توان بالاتر همیشه به معنای کیفیت نظافت بهتراست، اشتباه است. در حالی که توان التراسونیک باید با توجه به مشخصات قطعات در حال شستشو انتخاب شود. به عنوان مثال، توان بالا می‌‌تواند باعث آسیب دیدگی بخش‌های حساس یک قطعه نیز شود. همچنین باید توجه نمود که افزایش توان نظافتی با افزایش توان اولترا فقط تا نقطه معین رخ می‌دهد و بعد از آن سطح کاویتاسیون کاهش می یابد و افزایش توان فقط باعث مصرف انرژی بیشتر می شود.

تایمر

مدت زمان لازم برای شستشوی موثر یک قعطه در شستشوی التراسونیک چقدر است؟ پاسخ این سوال را تنها خود شما و از طریق آزمون و خطا می‌توانید پیدا کنید، اما کنترل دستگاه از لحاظ زمانی بدون تردید برای شما مهم خواهد بود. به دلیل اینکه مطمئنا ایستادن کنار دستگاه و انتظار برای اتمام فرآیند برای شما اتلاف وقت است. بنابراین بایستی دستگاه شما مجهز به تایمر دقیق باشد.

تخلیه

در بیشتر موارد لازم است که محلول شوینده در پایان  قطعه شویی تعویض شود. بنابراین وجود یک سیستم تخلیه قابل اطمینان، که نشتی نداشته و سهولت کاربری در یک دستگاه شستشوی التراسونیک داشته باشد، مهم است. همچنین در برخی از موارد به منظور کاهش و جلوگیری از اتلاف وقت و افزایش بازده، لازم است از سیستم های پرکننده و تخلیه اتوماتیک همراه با دستگاه استفاده شود.

نوع محلول شوینده

نوع محلول شوینده استفاده شده در مخزن دستگاه التراسونیک یکی دیگر از فاکتورهای مهم در انتخاب دستگاه است. محلول شوینده می‌تواند عملکرد شستشو دستگاه را به میزان قابل توجه افزایش دهد یا باعث آسیب دیدگی مخزن یا قطعه شود. به همین ترتیب باید جنس مخزن متناسب با محلول مورد استفاده باشد تا از آسیب دیدگی دستگاه جلوگیری شده و عملیات به شکل بهینه انجام شود. در دستگاه های شستشوی الکتروسونیک دندانپزشکی از محلول پاک کننده حاوی آنزیم استفاده می شود.

معمولاًمحلول های پاک کننده حاوی آنزیم، جهت پاکسازی آلودگی های پروتئینی از جمله خون، کپک ، باکتری و مدفوع مورد استفاده قرار می گیرد و به طور معمول مراکز پزشکی، بیمارستانی، دندانپزشکی و صنایع غذایی پرکاربرد هستند.