برای بعضی از بیماران، نشستن روی یونیت دندانپزشکی احساسی شبیه احساس لورنس اولیویر در فیلم مرد ماراتن (1976) را تداعی می کند. آنجا که می پرسد: "امنه؟!" ! اغراق آمیز نیست؛ خیلی از مراجعین دقیقاً با ترسی اینچنین روی صندلی می نشینند و در فکر هستند که لرزش دست و پایشان را چگونه کنترل کنند تا کسی متوجه نشود!
بر خلاف این تصور که ترس و اضطراب بیمار مشکل خودش است و خودش باید این مساله را حل کند، باید بدانیم که اتفاقاً این معضل، کاملاً دوطرفه می باشد و می تواند دامن دندانپزشک را نیز بگیرد! از طرفی، مدیریت صحیح این ترس، مزایایی زیادی را برای هر دو طرف فراهم می آورد.
به طور کلی نگرانی های اصلی و اساسی بیماران عبارت هستند از:
* ترس از درد
* ترس از اینکه تزریق موضعی موثر واقع نشود و تزریق مجددی لازم شود!
* ترس از عوارض ناشی از داروهای بی حسی
* ترس از از دست دادن کنترل روی یونیت
* خجالت و به خطر افتادن فضای شخصی
دردسری برای بیمار و دندانپزشک
اگر ترس و اضطراب بیمار به درستی کنترل نشود، عوارض منفی و زیان آوری برای پروسه درمان به بار خواهد آمد. به گفته دکتر جنیفر سندرز یک دندانپزشک عمومی در نیوجرسی، بیمار مضطرب می تواند کار را برای دندانپزشک بسیار دشوار کند. شما در تلاش برای قرار دادن کامپوزیت روی دندان های بیمار هستید و او روی یونیت احساس می کند قادر نیست نفس بکشد! درست مانند کسی که دارد غرق می شود! چه وضعیت بغرنجی!
یک رابطه مبتنی بر اعتماد بسازید!
دکتر جیسون گودچیلد مدیر یکی از کمپانی های بزرگ تولیدکننده محصولات دندانپزشکی معتقد است اعتماد، بخش بزرگی از کاری است که باید انجام دهد. اگر دندانپزشک به خوبی درباره کاری که انجام می دهد برای بیمار توضیح دهد، در ادامه می تواند مطمئن باشد که بیمار، به صحبت هایش درباره عوارض منفی استرس اعتماد می کند و اینکه، دلیلی برای ترس وجود ندارد!
درد را تسکین دهید!
یک دندانپزشک موفق، تلاش می کند که بیمار با میل و رغبت خودش پا به مطب گذارد! چگونه؟ با فراهم کردن یک فضای آرامش دهنده و اطمینان بخش! فضای آرام به بیمار این پیغام را می دهد که "اینجا در امانی و ما مراقب تو هستیم"! در قدم های بعد، به پرسنل خود بیاموزید که نگرانی های مراجعین را دریابند، به آنها توجه کنند، به همه سوالاتشان پاسخ دهند و یک رابطه توأم با اعتماد بسازند.
منابع استرس
چیزهای زیادی در یک مطب دندانپزشکی هست که می تواند بیماران را مضطرب سازد! معروف ترین آنها آمپول است و در ادامه به دریل، درد بعد از درمان، نگرانی از استریل بودن یا نبودن اینسرومنت ها و یا حتی بوی مطب می رسد! شما خود را روی یونیت تصور کنید و همه چیز را از دید بیمار ببینید! "می خواهد با من چه کار کند؟! این آمپول بزرگ را برای دهان من کنار گذاشته؟! اگر از درد فریاد بکشم چه؟! مورد تمسخر واقع می شوم؟ دستکش هایش همان هایی است که برای بیمار قبلی استفاده کرده؟! هزینه درمان دندانم چقدر می شود؟" .... این موارد را در ذهن مرور کنید و سعی نمایید تا حد امکان با کلمات صحیح آنها را از ذهن بیمار دور کنید. از او بخواهید نفس عمیق بکشد، ذهن و حواسش را از موارد نگران کننده و ترسناک منحرف سازید و به آرامش دعوتش کنید.
فرهنگ سازی کنید
فرهنگ صحیح مقابله با استرس مراجعین را بین کلیه پرسنل مطب جا اندازید. این مسئولیت، تنها مختص شما نیست بلکه تیم درمانی شما را باید درگیر کند. از آنها بخواهید با لبخند و خوشرویی، مطب را به مکانی امن و صمیمی برای مراجعین تبدیل سازند و همگی در راستای مراقبت از بیماران رفتار نمایند.
منشأ ترس را شناسایی کنید
ارتباط برقرار کردن با بیمار می تواند تا حد یادی حلال مشکلات باشد. با او حرف بزنید و اجازه دهید صحبت کند. "دقیقاً چه چیزی تورا مضطرب کرده؟". او به شما خواهد گفت که منشأ اضطرابش چیست. صدای دریل؟ درد تزریق؟ بسیار خب؛ دست به کار شوید. استفاده از یک هدست ساده می تواند مانع از شنیدن صدای مته و دریل شود و یا دستگاه های تزریق بدون درد به راحتی استرس بیمار را مدیریت می کند.
محیط
فضای مطب می تواند در مدیریت ترس بیماران بسیار تأثیرگذار باشد. دکوراسیون، رنگ ها، مبلمان، مجلات روی میز، پوستر دیوارها، تلویزیون، آبسردکن، دمای محیط، نوع موسیقی پخش شده و ... همه و همه شمشیرهای دولبه ای هستند که می تواند اضطراب مراجعین را بیشتر کند و یا از بین ببرد.
تهیه شده توسط واحد آموزش دندال
