بارداری، یک اتفاق هیجان انگیز است که می تواند کل سیستم بدن را تحت تأثیر قرار دهد. دهان نیز از این قاعده مستثنا نیست و بدیهی است که در دوران بارداری تغییراتی در این ناحیه ایجاد خواهد شد. حساس شدن دندان ها، خونریزی لثه ها، تورم و التهاب و ... اتفاقاتی هستند که برای یک فرد باردار با احتمال بیشتری رخ می دهد.
از اینرو، دندانپزشکان بهتر است در صورت آگاهی از وضعیت بارداری بیمار، او را از این وقایع و همچنین تأثیر مستقیم و مهم بهداشت دهان و دندان بر وضعیت جنین مطلع ساخته و آموزش های لازم را به وی منتقل نمایند.
دهان به بدن وصل است!
خوشبختانه در عصر حاضر، درک اهمیت بهداشت دهان و توجه به تأثیر آن بر سیستم بدن و بالعکس بیشتر شده است. در بدن یک زن در دوره 9 ماهه بارداری، تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی عمیقی رخ می دهد که دهان و دندان از این تغییرات بی نصیب نخواهند ماند. در این دوران به علت کاهش پاسخ های سیستم ایمنی، ساز و کارهای دفاعی و عملکردهای نرمال بدن با اختلال مواجه می شود و در زمینه سلامت دهان و دندان مشاهده مشکلاتی همچون ژنژیویت حاملگی (بیماری شایع در میان 60 الی 75 درصد زنان باردار)، زخم های دهانی، تحلیل و پوسیدگی دندانی، پرویدنتال و ... قابل پیش بینی است. لزوم تغییراتی در رژیم غذایی و خشک شدن دهان نیز می تواند به بروز مشکلات دهانی دامن زده و وضعیت را مستعدتر سازد.
افسانه ها را فراموش کنید!
افسانه ها و داستان های غیرواقعی زیادی در این زمینه وجود دارد که این افسانه ها، می تواند زنان را از دریافت صحیح مراقبت های بهداشت دهان باز دارد. مثلاً گفته شده مراجعه به دندانپزشکی و یا قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس برای افراد باردار خطر دارد. اما طبق نظر انجمن دندانپزشکی آمریکا، قرار گرفتن در معرض این اشعه در صورت استفاده از اپرون ها و روپوش های سربی محافظ، ایمن و بی خطر است.
افسانه بعدی، ریسک قرار گیری زنان باردار در مقابل داروهای بی حسی و بیهوشی های موضعی است. اما پژوهش های متعدد نشان داده که این داروها، هیچ اثر منفی بر روی سلامت مادر و جنین ندارد.
بنابراین مراجعه به دندانپزشک برای زنان باردار نه تنها موردی ندارد بلکه نیاز به آن به دلیل تأثیرات مستقیم سلامت دهان و دندان بر روی جنین بیشتر حس می شود.
مراقبت های پیشگیرانه
سیستم بدنی افراد مختلف، باهم فرق دارد و بنابراین یک تجویز ثابت و مشابه برای همه افراد نمی تواند صحیح باشد. با این حال، مراجعه به دندانپزشک در سه ماهه اول بارداری و مورد بررسی قرار گرفتن سلامت دهان موضوعی است که در آن اتفاق نظر وجود دارد. در این بازه زمانی، به دلیل شیوع رفلاکس های متعدد، امکان اسیدی شدن فضای دهان و پیامدهای بعد از آن بالا خواهد بود بنابراین این مساله باید در نظر گرفته شود.
صحبت با بیماران باردار و اطلاع کامل از رژیم غذایی و تأثیر این رژیم بر سلامت دندان ها بسیار ضروری است. توصیه های دندانپزشک مبنی بر اجتناب از مصرف نوشیدنی های قنددار و همچنین استفاده مداوم از فلوراید و دهانشویه های مناسب، مسواک، نخ دندان و سایر روش های مراقبتی، خطرات و عوارض شایع در این دوران را تا حد زیادی کاهش می دهد.
تهیه شده توسط واحد آموزش دندال