انجام درمان دندانپزشکی برای کودکان مبتلا به ترس و اضطراب، افراد عقب مانده ذهنی و حتی بزرگسالانی که ترس غیرقابل کنترلی از دندانپزشکی دارند، کاری بسیار مشکل است و استفاده از تهدید و مهار فیزیکی علاوه بر تاثیر منفی در دقت و کیفیت کار دندانپزشک، می تواند خاطره ناخوشایندی برای بیمار و به خصوص کودک به جا بگذارد.
یکی از راه حل های مفید برای مقابله با این مشکلات، استفاده از بیهوشی عمومی می باشد. در طی بیهوشی، سطح هوشیاری بیمار کاهش یافته و هیچ دردی را احساس نمی کند و از آنجایی که بی حرکت می شود، دندانپزشک می تواند با آرامش کامل و دقت کار خود را انجام دهد.
در درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی عمومی، احتمال خونریزی بعد از عمل جراحی کاهش یافته و نیازی به استفاده از داروهای وریدی برای کنترل درد نمی باشد و استفاده از قرص های مسکن جوابگو است. برای این کار بیمار صبح روز عمل، بستری شده و تمامی اعمال لازم در یک جلسه برای وی انجام می گیرد و پس از چک آپ و کنترل شرایط بالینی وی، بعد از عمل در همان روز ترخیص می شود.
استفاده از بیهوشی در امروزه بدلیل امکان مانیتورینگ بهتر شرایط بالینی بیمار و همچنین ساخت داروهای بیهوشی جدید با عوارض کمتر مانند هالوتان (مورد استفاده برای بیهوشی بزرگسالان) خطرات کمتری دارد.
نکات قابل توجه:
۱. دندانپزشک مربوطه باید دوره های لازم جهت درمان تحت بیهوشی را گذرانده باشد و مدارک لازم و مجوز این کار را داشته باشد.
۲. محل انجام عمل باید مجهز باشد و نوع داروی بیهوشی نیز بسیار مهم می باشد.
** انجام درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی در مطب امکان پذیر نیست و نیاز به تجهیزات مناسب دارد.
۳. انجام چک آپ و مشاوره با دندانپزشک و متخصص بیهوشی قبل از درمان
و اما در حال حاظر استفاده از هیپنوتیزم روشی مناسب و جایگزینی بیهوشی عمومی در دندانپزشکی می باشد. از مزایای هیپنوتراپی، بی خطر بودن و غیرتهاجمی بودن آن است و بدلیل عدم نیاز به استفاده از دارو، دیگر عوارض دارویی برای بیمار به دنبال ندارد. یکی دیگر از مسائل، محدودیت در استفاده از داروهای بی حسی موضعی و حتی داروهای بیهوشی در برخی از بیماران است.
هیپنوتیزم حالتی از توجه متمرکز همراه با کاهش آگاهی محیطی است که ذهن نقاد سوژه، موقتاً به حالت تعلیق درآمده و شخص تمایل به پذیرش عبارات و تلقینات ارائه شده از سوی هیپنوتیزور را دارد. از مشخصات این تکنیک، احساس غیرارادی بودن حرکات و حس های تلقین شده است.
هیپنوتیزم تکنیکی برای تسهیل ارتباط بین بیمار و هیپنوتراپ است که با برقراری ارتباط مطلوب شرایطی فراهم می گردد تا بیمار مشکلات خود را بیان کند. سپس با دادن تلقینات مناسب و ایجاد تجربه های مثبت در بیمار احساسات مثبتی در فرد بازسازی و نهادینه می گردد. دندانپزشکان با آگاهی از اثرات مثبت تلقینات هیپنوتیزمی می توانند از مزایای آن در درمان بیماران خود بهره ببرند. عبارات یا رفتارهایی که باعث تقویت حس اعتماد و اطمینان در بیمار شوند، در ترس و اضطراب بیمار اثرات مثبتی را به دنبال دارد. اما از بعدی دیگر، در صورت استفاده از تلقینات منفی -به صورت ناخودآگاه- اثرات رفتاری یا کلامی ایجاد شده منفی خواهند بود. تلقینات مننفی با این مضمون: "هنگام تزریق بی حسی، درد مختصری را حس خواهید کرد" یا "این تزریق دردی نخواهد داشت"، خود باعث درد خواهد شد. زمانی بیمار این عبارات را درک می کند که در ابتدا مفهوم درد را بداند بعد واژه "درد نمی کند" را درک کند. به جای این عبارات می توان از تلقین مثبتی مثل: "به دنبال انجام تزریق بی حسی، شما احساس نسبتاً راحتی خواهید داشت" استفاده کرد. این نوع تلقینات، به عنوان هیپنوتیزم غیررسمی، تکنیکی بسیار قوی برای درمان بیماران است. اما در هیپنوتیزم رسمی یا کلاسیک، ابتدا بیمار با توالی مراحل هیپنوتیزم آشنا شده و سپس زمینه برای دستیابی به اهداف مورد توافق درمانگر و بیمار از طریق تلقینات هیپنوتیزمی فراهم می گردد.
کاربرد بالینی هیپنوتیزم در دندانپزشکی:
۱. کاهش ترس و اضطراب از طریق آرام سازی عضلانی و تقویت اعتماد به نفس در بیمار
۲. کنترل درد
۳. تقویت همکاری بیمار برای تغییر در عادات بد دهانی
۴. کنترل جریان بزاق و خونریزی
۵. کاربرد آن در جراحی دهان
برای مطالعه بیشتر می توانید از مقاله زیر استفاده نمائید:
کاربرد هینوتیزم در دندانپزشکی
