بیشتر دندانپزشکان از درد های مزمن گردن و کمر رنج می برند و این مشکل به دلیل مناسب نبودن حالت گردن و شانه ها در حین کار می باشد که این دردها می تواند موجب سردرد و مشکلات جدی تری نیز شود. یکی از وسایل مناسب برای حل این مشکل استفاده از لوپ چشمی (Ocular Loupe) (نام دیگر آن: لوپ دوچشمی، Binocular Loupe) است. در هنگام استفاده از لوپ چشمی با ارائه تصویر بزرگتر، شفاف و همگن، می توان بدن را به خصوص برای جراحی های طولانی مدت در وضعیت مناسبی قرار داد و اصول ارگونومیک را رعایت کرد.

چرا بهتر است از لوپ چشمی استفاده کنیم؟

● حفظ استایل ارگونومی بدن (فلکشن گردن کمتر از 20 درجه) و جلوگیری از دردهای مزمن گردن و کمر
● تقویت بینایی برای تشخیص و انجام درمان دقیق تر
● کاهش اثرات پیرچشمی

انواع لوپ چشمی

1- لوپ Through The Lens) TTL)

در لوپ چشمی TLL، لنز چشمی (اپتیکال) براساس خصوصیاتی مانند فاصله مردمک (InterPupillary Distance-IPD) و بطور اختصاصی برای هر فرد جاگذاری می گردد و قابل تنظیم نمی باشد.

مزایا
    وزن کم
    میدان دید وسیع تر
    عدم نیاز به تنظیم لنز چشمی و قرارگیری همیشگی آنها در جای درست
معایب
    قیمت بالاتر
    عدم مکان استفاده از آن توسط شخص دیگر
    امکان فروش لوپ به سختی

2- لوپ متحرک (Flip-Up)

در لوپ فلیپ آپ، قسمت چشمی متصل به یک دسته است، که آن را جابه جا می کند و لوپ چشمی را برای هر فردی قابل استفاده می سازد.

مزایا
    قیمت مناسب و ارزان
    امکان بالا بردن و برداشتن آن از روی چشم در هنگام عدم استفاده
    امکان فروش آن بعد از خرید و استفاده
معایب
    وزن سنگین
    میدان دید کم نسبت به مدل TTL

فاکتورهای مهم برای انتخاب یک لوپ چشمی مناسب به شرح زیر می باشد:

 1. اندازه گیری فاصله بین دو مرکز مردمک چشم (InterPupillary Distance-IPD)

در لوپ TTL، مرکز لنزهای چشمی باتوجه به عدد بدست آمده برای IPD، تنظیم می گردد.

2. فاصله کاری (Working Distance)

فاصله کاری به معنای فاصله چشم دندانپزشک تا محل کار (دهان بیمار)، در حالتی مناسب و وضعیت ارگونومیک می باشد.

* توجه داشته باشید که در هنگام اندازه گیری فاصله دید، بیش از حد به جلو یا عقب خم نشوید و بهتر است با کمک یک نفر دیگر و یا دستیار خود این کار را انجام دهید.

* غالبا فاصله کارکرد 42 سانتی متر برای اکثریت افراد مناسب می باشد.

3. بزرگنمایی (Magnification)

قدرت بزرگنمایی به معنی توانایی لوپ در بزرگ نشان دادن تصویر (نه وضوح تصویر) است. کمترین بزرگنمایی باعث ایجاد میدان دید وسیع و با افزایش بزرگنمایی، میدان دید و میزان نور ورودی به لنزها کاهش می یابد اما در این بزرگنمایی جزئیات بیشتری قابل مشاهده می باشند.

میزان بزرگنمایی لوپ، بسته به سلیقه هر فرد انتخاب می شود؛ اما استفاده از کمترین بزرگنمایی که چشم با آن احساس راحتی می کند توصیه می شود. کمترین بزرگنمایی باعث ایجاد میدان دید وسیع تری می گردد.

میزان بزرگنمایی مناسب با توجه به فیلدهای مختلف دندانپزشکی:
● عمومی، بهداشت دهان و دندان و ایمپلنتولوژی  2.5x و 3.0x و 3.5x
● اندو، کراون و بریج  3.5x و 4.0x
● لابراتوار دندانپزشکی  5x و 6x

* در فیلد دندانپزشکی، استفاده از لوپ چشمی با بزرگنمایی 2.5x و 3.0x پیشنهاد می گردد و بسیار رایج می باشد.

4. تفکیک پذیری (Resolution)

رزولوشن به معنی توانایی لوپ در جدا کردن اشکال نزدیک به یگدیگر و نشان دادن جزئیات با وضوح مناسب می باشد. تفکیک پذیری با دو فاکتور میدان دید و عمق دید در ارتباط است.

اولین نشانه از کیفیت پایین لوپ، تفکیک پذیری (رزولوشن) نامناسب، مشاهده خطای رنگی (Chromatic Aberration) و کروی (Spherical Aberration) می باشد.

* در هنگام خرید، لوپ های مختلف را از طریق نگاه کردن به جزئیاتی که فقط با بزرگنمایی بالا قابل مشاهده می باشند، بایکدیگر مقایسه نمائید.

5. میدان دید (Field of view)

میدان دید بدین معناست که چه مقدار از ناحیه ای که در حال انجام کار روی آن هستید را می توانید از طریق لوپ ببینید. میدان دید بزرگتر به شما این امکان را می دهد که راحت تر ابزار خود را حین کار وارد میدان دید کنید. و به طور کلی سازگاری با آن برای شما ساده تر می باشد.

* برای بزرگنمایی 2.5 میدان دید خوب، تقریباً 10 سانتی متر می باشد.

6. عمق دید (Depth of field)

عمق دید به معنی عمق منطقه قابل تمرکز و مشاهده در زمان نگاه کردن با لوپ بوده که به میزان نور موجود، طراحی لنز چشمی، قدرت بزرگنمایی و توانایی چشم برای تمرکز وابسته می باشد. همچنین اندازه عمق دید با بزرگنمایی و فاصله کاری رابطه مستقیم دارد. به طوری که در بزرگنمایی کم و فاصله دید طولانی، عمق دید بیشتر می باشد و بلعکس.

7. زاویه انحراف (Declination Angle)

زاویه میل یکی از مهمترین ویژگی برای استفاده از لوپ چشمی با حفظ ارگونومی می باشد و به شما کمک می کند تا بتوانید بدون خم کردن گردن و کمر، با نگاه کردن از طریق لوپ چشمی، کار خود را انجام دهید.

* هرچه زاویه انحراف تندتر (بیش از 40 درجه) باشد، نیاز کمتری به خم کردن گردن ایجاد می شود.

* معمولا زاویه انحراف لوپ های ثابت، 25-35 درجه است. در حالی که لوپ های Flip-Up به علت قابل تنظیم بودن، می توانند تضمین کننده وضعیت مناسب گردن شما باشند.

8. وزن و مدل فریم

وزن فاکتور مهمی است که در هنگام خرید باید به آن توجه شود. تمام لوپ ها معمولاً از مواد سبک ساخته می شوند اما لوپ هایی با وزن کم تر، باعث خستگی و کشش کمتری در گردن و بدن دندانپزشک شده و در نتیجه طول عمر حرفه ایی دندانپزشک را افزایش می دهند.

   
9. ضد آب بودن

از آنجایی که پاشیده شدن بزاق و آب و ... در حین کار امری اجتناب ناپذیر است، ویژگی ضد آب بودن، شستشو و ضدعفونی نمودن لوپ را برای دندانپزشک امکان پذیر می نماید.

   
10. عدم خطای رنگ (آکروماتیک)

به معنای توانایی مشاهده تمامی رنگ ها می باشد. به طوری که لنزهای نامناسب باعث انعکاس اشتباه طول موج های متفاوت و تغییر رنگ می شوند.

* اولین رنگی که در طی خطای رنگ مشاهده می شود، رنگ آبی است. برای اطمینان از عدم خطای رنگ لوپ چشمی، می توانید به کاغذ سفیدی که خط های سیاه دارد، نگاه کنید و مشاهده هاله ایی از رنگ آبی اطراف خط های سیاه نشان دهنده وجود خطای رنگ و عدم کیفیت لوپ می باشد.

    
11. عدم خطای کروی و واقعی بودن تصویر (آستیگماتیسم)

به معنی مشاهده یک خط صاف به صورت صاف و بدون انحنا می باشد. عدم صاف بودن تصویر مشاهده شده توسط لوپ (به صورت کروی یا خم شده)، حاکی از خطای کروی لوپ و کیفیت پایین آن است.

* برای تشخیص کیفیت لوپ نگاه کردن به یک نمونه گراف بسیار کمک کننده می باشد، زیرا نگاه کردن به تصاویری با رنگ های پیچیده باعث گیج شدن شما می شود.

به صورت خلاصه به چند نکته مهم در هنگام خرید لوپ اشاره می کنیم:

1. لوپ براساس IPD (برای لوپ های TTL)، بزرگنمایی و فاصله دید سفارش داده می شود.

2. اگر از عینک طبی استفاده می کنید، بهترین انتخاب، لوپ های Flip-Up می باشد. اما اگر تمایل به خرید لوپ TTL دارید، لوپی را انتخاب نمائید که قابل استفاده به همراه عینک طبی باشد.

3. اگر میخواهید از لوپ های TTL استفاده کنید، از دقت اندازگیری IPD و فاصله دید خود مطمئن شوید و در صورت امکان از فروشنده مهلت تست و عودت بگیرید.

4. به هیچ وجه عدسی ها را با مواد ضدعفونی کننده تمیز ننمائید زیرا این امر به مرور زمان موجب کدر شدن سطح عدسی می گردد.

نحوه اندازه گیری فاصله بین دو مرکز مردمک چشم (IPD)

این اندازه‌گیری فقط برای لوپ‌های TTL مورد نیاز است، زیرا IPD لوپ‌های فلیپ‌آپ، قابل تنظیم هستند. اندازگیری IPD اغلب یک فرآیند اندازه‌گیری بسیار پیچیده به نظر می آید ولی به هیچ عنوان سخت نیست و فقط به یک خط‌کش و آینه نیاز دارد.
نکته: در این روش به خط کش میلی متری نیاز دارید.

مراحل اندازگیری IPD

1- برای این منظور، در فاصله 20 سانتی‌متر از آینه بایستید، خط‌کش را در مقابل چشم‌های خود بگیرید به طوری که به موازات ابروهایتان باشد.

2- چشم راست خود را ببندید تا مردمک چشم چپ را در مرکز قرار دهید. با بستن چشم راست و نگه داشتن علامت صفر میلی متری درست بالای مرکز مردمک چشم چپ شروع کنید. سعی کنید یک تراز دقیق با علامت صفر داشته باشید، زیرا این می تواند قرائت کل اندازه گیری شما را تغییر دهد.

3- بدون حرکت دادن سر یا خط کش، چشم راست خود را باز کرده و چشم چپ را ببندید و دقیقاً علامت میلی متری که روی مردمک چشم راست شما می افتد را پیدا کنید. مطمئن شوید که مستقیماً به آینه نگاه می کنید تا مطمئن شوید اندازگیری شما دقیق است.

4- اندازه گیری IPD خود را یادداشت کنید. برای اطمینان از عدد اندازگیری شده، بهتر است سه یا چهار مرتبه IPD خود را دوباره اندازه گیری کنید.

نکته: همچنین می توانید به جای استفاده از آینه از یک دوست بخواهید که به شما کمک کند اندازه گیری کنید. مطمئن شوید که در حالی که آنها اندازه گیری می کنند، مستقیم به جلو نگاه می کنید.       

ویدئو نحوه اندازه گیری فاصله بین مردمک ها (IPD)

تهیه کننده: واحد نقد و بررسی دندال