پایداری جهانی (Global Sustainability)، نگرانی اصلی سلامت به شمار می‌رود که پیش روی کره‌ی زمین قرار دارد و پژوهشگران بر این باورند که خدمات دندانپزشکی در حال حاضر به شیوه‌ی پایدار ارائه نمی‌شود. تحقیقات انجام شده نشان می دهد، آثار زیست‌محیطی بالقوه‌ی یک معاینه‌ی دندانپزشکی در مقایسه با تأثیری که انسان در هر سال بر محیط‌زیست می‌گذارد، تأثیری حداقلی است؛ اما تعداد بالقوه‌ی معاینات دندان‌پزشکی و سایر درمان‌های دندانپزشکی که هر سال انجام می‌شود، دورنمای این یافته‌ها را تغییر می‌دهد. باتوجه به اینکه مصرف اب و برق در مطب های دندانپزشکی بالا است و زباله ها و آلودگی های شیمیایی تولید شده در مطب ها باعث افزیش گاز های گلخانه ای می شود، سرمایه‌گذاری روی اقدامات پایدار و برداشتن گام‌هایی به سمت کربن خنثی برای صنعت دندانپزشکی حیاتی است. این مطالعه به برخی از راه‌هایی اشاره می‌کند که می‌توان به وسیله‌ی آن‌ها بار زیست‌محیطی معاینات دندان‌پزشکی را کاهش داد.
دندانپزشکی سازگار با محیط‌ زیست را می توان، دست یافتن به شیوه‌هایی از درمان که با کاهش دادن ضایعات مطب و کاهش هوشمندانه مواد شیمیایی به سلامت بیمار و محیط‌ زیست کمک می‌کنند، به‌صرفه اقتصادی نزدیک هستند و از طرف دیگر می‌توان آن‌ها را بطور پایدار و مداوم مورد استفاده قرار داد، معرفی کرد.

گام هایی به سوی دندانپزشکی سازگار با محیط زیست

کاهش ضایعات خروجی

کاهش ضایعات ساده می تواند اولین قدم مهم در جهت کاهش اثرات زیست محیطی باشد. قرار دهی سطل های بازیافت در هر جایی که سطل زباله وجود دارد، اعضای تیم و بیماران را تشویق می کند تا به درستی مواد قابل بازیافت را دور بریزند. علیرغم تلاش‌های بازیافت در مطب، کاهش ضایعات در اپراتور می‌تواند یک مانع باشد، بویژه در مورد محصولات دندان‌پزشکی که به شکل‌های قابل بازیافت و یا قابل استفاده مجدد ارائه نمی‌شوند و یا به صورت یکبارمصرف در دسترس هستند و همچنین در مورد تجهیزات حفاظت شخصی (PPE) نیز صدق می کند. در نتیجه، کمک‌های مطب‌های دندان‌پزشکی به کاهش زباله‌ها بسیار حائز اهمیت است. دندانپزشکی محیط زیست (EDA) گزارش می‌دهد، مطب‌های دندان‌پزشکی سالانه 680 میلیون قطعه اقلام کنترل عفونت یکبار مصرف (مانند پیش‌بند بیمار، روکش صندلی و روکش‌های دسته) تولید می‌کنند.
همچنین دیگر تجهیزات دندانپزشکی به ویژه دستکش، می تواند یک چالش واقعی باشد. در حال حاضر هیچ دستکش پزشکی که قابل بازیافت باشد، وجود ندارد و متاسفانه با شیوع کرونا و افزایش استفاده از تجهیزات حفاظت شخصی، زباله‌های فراوانی تولید شده است. صاحبان مطب برای مبارزه با افزایش ضایعات ناشی از نیاز به PPE بیشتر، می‌توانند نگاهی دقیق‌تر به گزینه‌های موجود در بازار داشته باشند و در صورت امکان، سبزترین گزینه را انتخاب کنند.
اقداماتی که می‌توان برای کاهش ضایعات PPE انجام داد شامل استفاده از رول‌های استریلیزاسیون پارچه‌ای، تری‌های قالبگیری فولادی ضد زنگ، کاپ‌ها و شیلد های محافظتی‌ قابل استفاده مجدد است.

کاهش ضایعات ورودی

انتقال به پلتفرم‌های دیجیتال می‌تواند به کاهش ضایعات در مطب کمک کند، اما ضایعات ورودی به دفتر را کاهش نمی‌دهد. طبق گفته انجمن دندانپزشکی محیط زیست (EDA)، بسته بندی ها، 33 درصد زباله ها را تشکیل می دهند. برای کاهش آن، مراکز می توانند اقلام رایج مورد استفاده را به صورت عمده خریداری کنند و سفارشات عرضه را برای کاهش تعداد جعبه های ارسالی ادغام کنند. علاوه بر این، جعبه‌هایی ارسالی را می‌توان ذخیره کرده و دوباره استفاده کنند.

کاهش مصرف کاغذ

کاهش استفاده از محصولات کاغذی یک راه عالی برای پایداری بیشتر است. نرم‌افزار مدیریت دیجیتال بیمار، نیاز به چارت های بیمار را از بین می‌برد و یادآوری‌های دیجیتالی قرار ملاقات بیمار، کارت‌های یادآوری را کاهش می‌دهد. برای ثبت سوابق دندانپزشکی بیمار به جای کپی کردن اسناد و مدارک بیمار، می توان از آن ها اسکن گرفت و به صورت دیجیتال ذخیره نمود. اما برای شرایطی که استفاده از کاغذ، اجتناب ناپذیر است، باید از محصولات کاغذ بازیافتی استفاده کرد. مطالعات نشان می دهد، حتی کاهش‌های اولیه در مصرف کاغذ نیز می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

حذف مواد حاوی جیوه

استفاده از مواد دندانی حاوی جیوه (آمالگام) سالانه 3.7 تن ضایعات جیوه ایجاد می کند. در صورت امکان زمانی که مواد ترمیمی دیگر از نظر بالینی مناسب باشد، از گزینه های جایگزین آمالگام استفاده کنید. مانند کامپوزیت های دندانی فاقد “بیس فنول A “.

هنگام خرید مواد ترمیمی، اطمینان حاصل کنید که در اندازه ی بسته هایی این مواد را خریداری می کنید که هدر رفتن را به حداقل می رساند. در مواردی که آمالگام هنوز لازم است، برای جلوگیری از ورود ذرات جیوه به سیستم فاضلاب، حتما از جدا کننده ی آمالگام استفاده کنید.

تصویربرداری دیجیتالی

برای استفاده از سیستم های معمولی اشعه ایکس، سالانه 28 میلیون لیتر مواد ظهور و ثبوت و 4.8 میلیون فویل سربی نیاز است که هر یک خطرات چشمگیری برای محیط زیست دارند. اما استفاده از رادیوگرافی دیجیتال همچون سنسورهای RVG باعث عدم نیاز به فیلم رادیوگرافی و مواد شیمیایی ظهور و ثبوت و در ننتیجه کاهش این آسیب می گردد.

کنترل هدر رفتن و آلوده شدن آب

ساکشن های دندانپزشکی می‌توانند روزانه تا 360 گالن آب مصرف کنند که در نتیجه در یک مطب دندانپزشکی تا 57000 گالن آب در سال مصرف می‌شود. بنابراین با حذف ساکشن های آبی می توان به حفط محیط زیست کمک کرد.

عوامل اصلی خطرات زیست‌محیطی معاینات دندانپزشکی شامل صابون‌ها و شوینده‌ها، پیشبند یک‌بارمصرف، ضدعفونی کردن سطوح، ابزار استیل ضدزنگ، لباس‌ها و هدر رفت آب هستند. بنابراین تغییرات کوچکی که می‌توان در درمان‌های روزانه دندان‌پزشکی ایجاد کرد، شامل روشن کردن ماشین‌های شستشو با ظرفیت تکمیل، استفاده از صابون‌هایی که کمتر برای محیط‌زیست خطرناک هستند و پوشیدن لباس‌هایی که پایداری زیست‌محیطی بیشتر دارند می‌شوند.

عدم استفاده از محصولات تمیزکننده سمی

ضدعفونی كردن كامل اتاق های درمان و مناطق عمومی پس از كاهش محدودیت های مربوط به COVID-19 اکنون نسبت به هر زمان دیگری از اهمیت بیشتری برخوردار است. اما این بدان معنا نیست که هنگام انتخاب تمیزکننده های کف و سطوح، به ارزیابی تأثیرات آنها بر محیط زیست نپردازید. بلکه برای این کار از محصولات با سمیت کمتر و پایدارتر برای کنترل عفونت استفاده کنید و به دنبال پاک کننده ها و اسپری های ضدعفونی کننده زیست سازگار باشید که فاقد مواد مضر شیمیایی همچون آلدئید باشند.

ساخت ساختمان پایدارتر

علاوه بر کاهش ضایعات، ساخت یک ساختمان پایدارتر، راهی عالی برای کاهش اثرات زیست محیطی مطب شما است. انجمن دندانپزشکی آمریکا نصب محصولات کم مصرف را برای کاهش اتلاف انرژی ناشی از روشنایی، گرما و آب، توصیه می کند. برخی از مراحل برای انجام این امر شامل موارد زیر است:
- نور طبیعی را از طریق افزودن پنجره ها به حداکثر برسانید تا مصرف انرژی ایجاد شده توسط نور مصنوعی را به حداقل برسانید.
- سنسورهای حرکتی را نصب کنید تا فقط زمانی که شخصی در اتاق است چراغ ها را روشن شوند و یا از دیمر برای کنترل نور لامپ ها استفاده کنید.
- برای کاهش مصرف انرژی از لامپ های LED استفاده کنید.
- لوازم کم مصرف یا با نشان Energy Star را جایگزین کنید.
- سرمایه گذاری در پنل های خورشیدی یا سایر منابع انرژی جایگزین را در نظر بگیرید.
- از شیر آب سنسور دار استفاده کنید.