تزریق دندانپزشکی یکی از ترسناک ترین تجربیات برای بیماران است. حتی اگر دچار ترس از دندانپزشکی نباشید، تصور سوزن بزرگ دندانپزشکی برای بیشتر افراد ترسناک است. متاسفانه بسیاری از روش های دندانپزشکی به تزریق بیحسی نیاز دارند. از درمان ساده ای مثل پر کردن دندان گرفته تا عصب کشی، دندانپزشک باید مطمئن شود که در طول درمان دردی حس نخواهید کرد. امروزه خوشبختانه با استفاده از روش های تزریق بدون درد دندانپزشکی بیماران می توانند تجربه بهتری داشته باشند.
دلایل متعددی وجود دارد که تزریق دندانپزشکی سنتی درد دارد. جدا از این که به هر حال شی تیزی به بافت نرم دهان شما وارد می شود و این امر باعث درد می شود، دهان مجموعه پیچیده ای از اعصاب است. دندان نیز با وجود پوشش بیرونی سخت خود، بخشی از همین مجموعه اعصاب است. از لایه بیرونی و سخت دندان که بگذریم، دندان، لثه ها و بافت دهان به درد بسیار هستند.
بسته به محلی که دندانپزشک بی حسی را تزریق کند، اعصاب به ورود سوزن با درد پاسخ خواهند داد و از سوی دیگر گاهی پخش شدن داروی بی حسی نیز طول می کشد. بنابراین تا تکمیل انتشار بیحسی، بیمار درد حاصل از تزریق را حس خواهد کرد.
استفاده از روش های جدید در تزریق می تواند میزان درد بیمار را کاهش دهد. میزان کلی درد به سرعت تزریق، مانور حرکت سوزن و زمان تزریق بستگی دارد. به همین علت تجربه تزریق توسط برخی دندانپزشکان بهتر از برخی دیگر است.
به منظور جلوگیری از ایجاد تأثیرات منفی روش های قدیمی تزریق بی حسی نظیر بی حسی یک سمت صورت به مدت چندین ساعت، روش تزریق بی حسی بدون درد با در نظر گرفتن موارد زیر پیشنهاد شده است:
۱- انتظارات بیمار
بیماران انتظارات متفاوتی از یک ملاقات دندانپزشکی دارند به طور مثال بعضی انتظار طعم نعنا در دهانشان را دارند اما زمانی که صحبت از سوزن میشود، همهی انتظارات جنبهی منفی پیدا میکنند. مواردی که توسط بیمار (چه بالغ و چه خردسال) ذکر میشود شامل ترس از ایجاد درد و بیحسی پس از تزریق میباشد. برای افزایش راحتی بیمار باید این موارد را برطرف نمود. دندانپزشکان نباید به صحبت کردن اتکا کنند. به طور مثال زمانی که شما به بیمار میگویید که لب بیحس خود را گاز نگیرد، دقیقاً آن کار را انجام خواهد داد.
بدین منظور اولین اقدام در روش تزریق بیحسی بدون درد، استفاده از یک سرنگ با بیحسی موضعی قبل از تزریق و ارتعاش ناحیهی تزریق قبل از تزریق بیحسی میباشد. این کار باعث ارایهی یک محرک بدون درد به بیمار میشود و در نتیجه بیمار درد تزریق را احساس نخواهد کرد. علت این امر اینست که اعصاب فقط یک محرک را در یک زمان دریافت مینمایند.
۲- انتخاب سوزن
بیمارانی که بیحسی طولانیتری را احساس میکنند، خطر بالاتری برای آسیب به خود به طور تصادفی یا با آزمایش بیحسی خود دارند. این خطا به خصوص در مورد کودکان بالاست که باید به وسیلهی دندانپزشک تا حد امکان کاهش پیدا کند.
بدین منظور، به جا تزریق همهی مادهی بیحسی در یک سمت دندان، ماده در همهی سطوح دندان تزریق خواهد شد. این کار باعث خواهد شد که دندان به مدت طولانیتری بی حس بماند بدون آن که بیمار بیحسی یک سمت صورت را برای مدت طولانی تجربه نماید. این تزریق در سطوح باکال، دیستوباکال، مزیوباکال، لینگوال و دیستولینگوال انجام خواهد شد. با این حال، جهت انجام این روش نیاز به انتخاب مناسبترین نوع سوزن میباشد.
خصوصیت کلیدی برای خرید سرسوزن بیحسی، سر آن میباشد. اکثر سرسوزنها سر تیزی دارند که به طور ناگهانی وارد بافت میشوند. مطالعات نشان داده است که سرسوزن برش خورده (slicing) حساسیت کمتری را ایجاد مینماید.
سرسوزنهای بدون درد جدید با دارا بودن سه لبه همانند تیغ به آرامی به داخل بافت نفوذ میکند. این سرسوزنها باعث پارگی و در هم رفتگی بافت نمیشوند که علت اصلی ناراحتی پس از عمل میباشد. این سرسوزنها همه کاره بوده و بار هر مادهی بیحسی قابل استفاده میباشد.
۳- روش پالایش
بعد از استفاده از روش جدید تزریق باید از بیمار پرسید که آیا متوجه تفاوتی شده است یا خیر. معمولاً بیماران در پاسخ میگویند متوجه تزریق نشدهاند.
فاکتور سوم در راحتی بیمار، روش تجربی میباشد. دندانپزشک باید بداند چه زمانی از چه نوع سرسوزنی استفاده نماید. به طور مثال برای تزریق لیگامان پریودنتال معمولاً از سر سوزن گیج ۳۰ کوتاه استفاده میشود. علت اینست که سوزن فقط باید داخل سالکوس برود!
استفاده از سرسوزن گیج ۳۰ کوتاه برای دندانهای پایین، تزریقهای موکوباکال فولد نیز پیشنهاد میشود.
تزریق آهسته و با دقت نیز باعث افزایش راحتی بیمار میشود. تزریق آهسته باعث کاهش درد و تورم میگردد.
با استفاده از روش تزریق بدون درد، راحتی بیمار بیشتر شده و نیاز بیحسی طولانی مدت و غیر ضروری نمیباشد.
تهیه شده توسط گروه دندانپزشکان دندال