باندینگ ها، برای اولین بار در اوایل دهه 1970 معرفی و مطرح شدند و از آن زمان، تکامل تکنیک های باندینگ، دامنه عملی انجام درمان در زمینه ترمیم های دندانپزشکی را به طور چشمگیری دستخوش تغییر قرار داده است. در واقع، بیشتر ترمیم‌های مستقیم و غیرمستقیم بجای اینکه مکانیکی باشند، به ساختار طبیعی دندان باند شدند. بیش از 30 سال است که تحقیقات بسیار رقابتی و توسعه محصولات و همچنین تقاضای بیماران برای داشتن ظاهر طبیعی و دندان های زیبا باعث پیشرفت ادهزیوها و تقویت عملکرد آنها شده است.
  
تقاضای گسترده و استفاده جهانی از ادهزیوها عمدتاً تابعی از دو عامل بوده است:
1. ارائه زیبایی بیشتر ترمیم‌های کامپوزیتی نسبت به پیش‌سازهای خود
2. قابل پیش‌بینی‌تر بودن مارجین ادهزیوها از نظر بالینی نسبت به رابط های غیرباندی

سیر تکاملی باندینگ ها به ساده سازی انجام روش بالینی متمرکز شده است و از دهه‌های پیش، متخصصین با مجموعه‌ای از مواد شیمیایی برای ترکیب و تطبیق، در توالی‌های بسیار خاص، به منظور ایجاد باند میکرومکانیکی مناسب بین دندان و ترمیم مواجه بودند. لازم به ذکر است اکثریت ادهیزیوها عملکرد خوبی دارند و بدون در نظر گرفتن نسل آنها، می توان با اطمینان از باندینگ منتخب خود استفاده نمائیم. تنها نکته مهم در انتخاب و تفاوت آنها این است که نسل‌های بالاتر دارای اجزای کمتر، مراحل کمتر و قابل اطمینان تر می باشند (شکل 1). برای اینکه بتوانیم آینده ادهزیوهای دندانپزشکی را به بهترین شکل تصور کنیم، ضروری است که به طور مختصر در رابطه با سیر تکاملی و روند پیشرفت آنها و البته وضعیت فعلی آنها اطلاعاتی داشته باشیم.

شکل 1

استحکام باند

استحکام اتصال باند یکی از نکات مهم در انتخاب یک ادهزیو مناسب است. برخی از پارامترهای اساسی به طور قطعی ایجاد شده و به خوبی پذیرفته شده اند. Munksgaard در سال 1985 و Retief در سال 1994 دریافتند که استحکام باند 17 مگاپاسکال حداقل میزان موردنیاز برای یک باند موفق و انجام ترمیم مطمئن است. دو شکل 2 و 3، نیروی انقباض پلیمریزاسیون کامپوزیت را نشان می دهند. به طوری که اگر استحکام باند به مینا یا عاج کمتر از 17 مگاپاسکال باشد، نیروی پلیمریزاسیون کامپوزیت بیشتر از نیروی باند کامپوزیت به مینای دندان و یا عاج و یا هر دو بوده و از آنجایی که نیروی پلیمریزاسیون باعث انقباض کامپوزیت به سمت مرکز می‌شود، مواد ترمیمی را از دیواره‌های حفره دور می‌کند و در نهایت باعث ایجاد شکاف کوچکی می‌شود (شکل 2)، که نقطه ایی برای نفوذ به باکتری‌ها و پلاک و ایجاد پوسیدگی ثالنویه می باشد. در صورتی که اگر استحکام باند به مینا یا عاج بیشتر از 17 مگاپاسکال باشد، انقباض کامپوزیت به سمت دیواره‌های حفره است (شکل 3) و هیچ شکاف مارجینالی ایجاد نمی‌شود و احتمال نفوذ باکتری‌ها و مایعات دهانی به حداقل رسیده و در نهایت از ایجاد پوسیدگی جلوگیری می نماید.

شکل 2 - چسبندگی کمتر از 17 مگاپاسکال: نیروهای پلیمریزاسیون باعث انقباض کامپوزیت به سمت مرکز می شود و مواد ترمیمی را از دیواره های حفره دور می کند.

شکل 3 - چسبندگی بیش از 17 مگاپاسکال: انقباض پلیمریزاسیون باعث انقباض کامپوزیت به سمت دیواره های حفره می شود.
   

باندینگ های نسل 1، 2 و 3

در اواخر دهه 1970، دندانپزشکی تازه شروع به بررسی ادهزیوها کرده بود. در واقع، بحث های جدی در مورد اینکه آیا ادهزیوها واقعا دوام و ماندگاری یک ترمیم را بهبود می بخشند، وجود داشت. ادهزیوهای نسل اول نسبتا ناموفق بودند. هرچند استحکام پیوند آنها با مینای دندان بالا بود اما متأسفانه، استحکام باند با عاج تقریباً وجود نداشت و معمولاً کمتر از 2 مگاپاسکال بود (شکل 4).

شکل 4 - باندینگ های نسل 1، 2 و 3 دارای استحکام باند کم به عاج دندان

    
ادهزیوهای نسل دوم در اوایل دهه 1980 معرفی شدند. تصور کلی در آن زمان استفاده از لایه اسمیر بود که به عاج زیرین با استحکام بسیار ناچیز به میزان 2 الی 3 مگاپاسکال چسبیده بود. به طوری که ترمیم‌هایی با مارجین عاجی دارای ریزنشت گسترده بودند و ترمیم‌های اکلوزال خلفی حساسیت قابل‌توجهی پس از درمان نشان دادند. از طرف دیگر، میزان دوام آنها برای مدت زمان یک سال، کمتر از 70 درصد بود و این امر پایداری طولانی مدت ادهزیوهای نسل دوم را مشکل‌ساز می‌کرد.

   
پس از آن، سیستم های اولیه و ادهزیو دو جزئی یا همان باندینگ نسل 3، در اواخر دهه 1980 معرفی شدند،‌ که یک فرآیند کاربردی نوآورانه را ارائه نمودند و باعث پیشرفت قابل توجهی در زمینه ادهزیوهای دندانپزشکی و افزایش استحکام باند عاج به میزان 8 الی 15 مگاپاسکال بود.

باندینگ نسل چهارم: ادهیژن (چسبندگی) قابل پیش بینی - نقطه اوج

در اوایل دهه 1990، معرفی ادهزیو نسل چهارم دندانپزشکی را متحول نمود. باندینگ نسل 4 دارای استحکام باندی 17 الی 25 مگاپاسکال بودند. و برای اولین بار، دندانپزشکان یک ادهزیو قابل پیش بینی داشتند که می توانست از لحاظ دوام با تکنیک های سنتی رقابت نماید.

* ادهزیوهای نسل 4 تا 7، باعث رشد و محبوبیت دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی شدند (شکل 5).
   

شکل 5 - باندینگ های نسل 4، 5، 6 و 7 دارای استحکام باند قابل قبول به عاج دندان

به نسل چهارم اصطلاحا total Etch می گویند زیرا هم مینا و هم عاج را اچ می نمایند. محصولات نسل چهارم دارای سه جزء هستند (شکل 6). جز اول، یک ژل اسید فسفریک (معمولا 37٪ اسید اورتوفسفریک) که عاج و مینا را اچ می نماید. جز دوم، یک پرایمر در یک بطری جدا است که حاوی مونومرهای هیدروفیل در حلال اتانول+استون+آب است. آخرین جز این نسل، یک بطری باندینگ که از یک رزین filled یا unfilled استفاده می کنند و به آن ادهزیو می گویند. یکی از ایرادات و نکته منفی قابل اشاره برای بادینگ های نسل 5، تعداد مراحل زیاد، سردرگمی دندانپزشک و افزایش احتمال حساسیت تکنیک و در نتیجه کاهش قدرت واقعی باندینگ می باشد.

شکل 6 - اجزای باندینگ نسل چهارم

باندینگ نسل پنجم: قابل پیش بینی تر، 2 جزئی

ظرف پنج سال، در اواسط دهه 1990، ادهزیوهای نسل پنجم بسیار محبوب شدند. پیشرفت عمده آنها این بود که آنها دو جزئی شدنشان بود؛ به طوری که هرچند در این نسل اچ کردن همچنان مورد نیاز است، اچ و ادهزیو از پیش مخلوط شده (شکل 7) و این امر به کاهش مراحل باندینگ و احتمال بروز خطا کمک بسزایی نمود. در باندینگ نسل 5، استحکام باند به عاج 20 تا 24+ مگاپاسکال است. این ادهزیوها برای تمام روش‌های دندانپزشکی (به جز سمان‌ها و کامپوزیت‌های رزینی سلف کیور) پیشنهاد شده است. آنها به خوبی به مینا، عاج، سرامیک و فلز می‌چسبند و حساسیت بعد از عمل به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
روش های دندانپزشکی هم استرس زا و هم حساس به تکنیک هستند. استفاده از عوامل باندینگ نسل پنجم بسیار آسان و قابل پیش بینی است. ادهزیو مستقیماً روی سطح دندان آماده شده اعمال می شود و پلیمریزه می شود.
    

شکل 7 - اجزای باندینگ نسل 5

  
باندینگ نسل ششم: دو مرحله ای سلف اچ

تلاش های گسترده ای برای حذف مرحله اچینگ جداگانه انجام شد که در سال 2000 با معرفی ادهزیو های نسل 6 به اوج خود رسید. باندینگ نسل 6 دارای یک مایع کاندیشینر عاج هستند که در یکی از اجزای آنها گنجانده شده است و نیازی به آبکشی ندارند. این تکنیک باندینگ راحت تر است زیرا مراحل شستشو و خشک کردن حذف شده است و متعاقبا احتمال overdry و overwet کاهش می یابد و عملاً هیچ حساسیتی بعد از کار وجود نخواهد داشت.
برخی از ادهزیوهای اولیه نسل ششم،‌استحکام قابل قبولی با دنتین داشتند، اما در برخی موارد باند انامل و مینای اچ نشده، مستعد شکست زودرس بود. البته این مسائل در محصولات نسل ششم فعلی که در بازار وجود دارند، برطرف شده است.

شکل 8 - اجزای باندینگ نسل ششم

   
باندینگ نسل هفتم: یک مرحله ای سلف اچ (یک جزئی، یک مرحله)

باندینگ نسل هفتم یک سیستم نوآورانه و ساده شده است که در سال 2002 معرفی شد. نسل هفتم متریال نسل ششم را در یک سیستم تک بطری و تک جزء ساده کرده است (شکل 9). ادهزیوهای نسل هفتم، سلف اچ، سلف پرایم و سلف باند هستند و حساسیت تکنیک و حساسیت بعد از کار ندارند. آنها پیشرفته ترین فرمول ادهزیوهای عاج موجود را نشان می دهند.
  

شکل 9 - باندینگ تک مرحله ای نسل هفتم

   
یک مرحله ای بودن، حساسیت تکنیک را از بین می برد. هیچ مرحله اچ مورد نیاز نیست و پرایمینگ و باندینگ سطوح دندان به طور همزمان انجام می شود که به طور قابل توجهی فرآیند باندینگ را ساده می کند. ادهزیوهای نسل هفتم، سیستم های یک مرحله ای و یک جزئی برای اچینگ و باندینگ کامل تمام سطوح مینا و عاج هستند. باندینگ عالی عاج (20 تا 30+ مگاپاسکال) و استحکام چسبندگی میکرومکانیکی مشابه به مینای دندان، امکان استفاده موثر برای کامپوزیت های مستقیم و غیرمستقیم را می دهد.
باندینگ "مرطوب" مورد نیاز نیست! ادهزیوهای نسل هفتم نسبت به میزان رطوبت باقیمانده (بزاق آلوده نبودن) و یا خشکی سطح آماده سازی حساس نیستند. بدون توجه به رطوبت یا کمبود رطوبت روی سطوح آماده شده، استحکام باند به عاج و مینای دندان اساساً یکسان است.

باندینگ نسل هشتم: باندینگ یونیورسال

اخیرا تولید کنندگان، ادهزیوها نسل هشتم را با نام باندینگ های یونیورسال معرفی کرده اند که به صورت total Etch و هم به صورت self Etch استفاده می شوند. در این سیستم، اچ، پرایمر و باندینگ در یک بطری قرار دارند که این امر به ساده تر شدن انجام فرآیند ترمیم کمک می نماید.
لازم به ذکر است، باندینگ های نسل های 6، 7 و 8 از سیستم سلف اچ تبعیت می کنند و اچینگ و پرایمینگ عاج و دندان به طور همزمان انجام می شود.